Vijf dagen zorgverlof en flexibele werktijden: nieuwe wetgeving moet evenwicht tussen werk en privé verbeteren

De federale regering wil werk maken van een beter evenwicht tussen werk en privé. Ze doet dat aan de hand van een nieuwe wetgeving.  "Werknemers met een veeleisende gezinssituatie zullen daar in de eerste plaats van kunnen genieten", vertelt minister van Werk Pierre-Yves Dermagne (PS).  

Om het mogelijk te maken om de werk- en privéactiviteiten beter op elkaar af te stemmen, komt er een nieuw recht voor werknemers om een verzoek in te dienen voor "flexibele arbeidsregelingen". "Het gaat in de eerste plaats om verzoeken om gebruikelijke arbeidsregeling of werktijden aan de passen", legt de minister uit. "De werknemer heeft bijvoorbeeld het recht om zijn wekelijkse werktijden op kantoor te laten aanpassen of zal kunnen vragen om een halftijdse job te herorganiseren op twee en een halve dag in plaats van verspreid over een hele week."  

Een van de voorwaarden is wel dat de werknemer ten minste een half jaar in dienst is bij de werkgever.  En dat de werknemer kan aantonen dat die zo'n flexibele arbeidsregeling wil om te zorgen voor of steun te bieden aan een ander. Dat kan een kind, partner of familielid zijn . "Als de werkgever dat verzoek weigert, moet hij dat schriftelijk motiveren, met inachtneming van een vooraf vastgestelde termijn. Als deze termijn niet wordt gerespecteerd, wordt het ingediende verzoek toch geldig verklaard", legt minister Dermagne uit. 

Er bestaat al verlof voor mantelzorg en ook voor palliatieve zorg kunnen werknemers verlof opnemen. Maar het nieuwe zorgverlof zal volgens de minister nog flexibeler ingezet kunnen worden. Zo krijgt de werknemer het recht om van het werk afwezig te zijn, met behoud van zijn normaal loon, gedurende maximaal vijf - al dan niet aaneensluitende - dagen per kalenderjaar. Op die dagen kan de werknemer dan zorgen voor een gezinslid of familielid dat "om een ernstige medische reden behoefte heeft aan aanzienlijke zorg of steun".

Dat kan gaan om allerlei soorten zorg zoals het bezoeken van een kind in het ziekenhuis, het vergezellen van een echtgenoot bij een dialyse, of het begeleiden van een familielid dat intrekt in een rusthuis. Het is wel belangrijk dat de werknemer het zorgverlof op voorhand aanvraagt aan de werkgever. Die kan dat volgens de minister niet weigeren. 

Verder zijn er ook sancties op komst voor werkgevers die geen geboorteverlof willen toekennen. Volgens Dermagne zouden vaders of meeouders niet altijd het geboorteverlof opnemen waar ze recht op hebben, omdat ze vrezen dat zo'n verlof bij hun werkgevers niet goed onthaald zal worden. "Sociale inspecteurs zullen deze overtreding nu kunnen vaststellen en de werkgever een strafrechtelijke of administratieve boete kunnen opleggen." Die boetes kunnen oplopen tot 500 euro. 

Het ontwerp van de nieuwe wetgeving werd eind vorige maand door de ministerraad goedgekeurd. Tegen het einde van de zomer moet de wet rond work-life balance in Belgisch recht worden omgezet. Als dat gebeurd is, kan de nieuwe wet ook effectief worden toegepast.  

De nieuwe wet om zorg en werk te combineren, komt bovenop de arbeidsdeal. Dat plan werd in februari al goedgekeurd en moet zowel werknemers als werkgevers meer flexibiliteit geven.