Kan het ook in België gebeuren dat bedrijven geen nieuwe stroomaansluiting krijgen?

In Nederland heeft hoogspanningsnetbeheerder TenneT de drastische beslissing genomen om bedrijven in de provincies Noord-Brabant en Limburg voorlopig geen nieuwe aansluiting meer te geven op het elektriciteitsnet. Bedrijven die een nieuwe aansluiting willen, komen er vanaf vandaag op een wachtlijst te staan.

Aanleiding van deze drastische beslissing? Het hoogspanningsnet zit er vol, vooral door de snelle opkomst van warmtepompen, laadpalen voor auto’s en de omslag van bedrijven van gas naar elektriciteit. Die optelsom dreigt op korte termijn te veel te vergen van het elektriciteitsnet. Er wordt al volop geïnvesteerd in extra capaciteit, maar dat vraagt tijd.

Het probleem zit hem volgens TenneT vooral in de zogenoemde koppeltransformatoren. Die zetten hoogspanning om in lagere spanningen, die dan weer gebruikt wordt door de eindgebruikers: bedrijven en huishoudens. 

Thierry Van Craenenbroeck, directeur netwerken bij de Vlaamse energieregulator VREG, is verbaasd dat het probleem bij die koppelpunten zit. In België wordt de capaciteit van die koppelpunten jaarlijks opgevolgd en als blijkt dat zo’n punt stilaan naar 80 procent van zijn capaciteit gaat, worden bij ons de nodige bijsturingen gedaan.

Elia is de Belgische tegenhanger van TenneT en verzorgt bij ons het hoogspanningsnet, zeg maar de ruggengraat van ons elektriciteitsnet. Elia verzekert dat de situatie in België goed onder controle is. 

“Op dit moment zitten we in België absoluut nog niet in de situatie zoals die in Nederland”, zegt woordvoerder Marlie-Laure Vanwanseele aan VRT NWS. "We zijn in België goed voorbereid op verschillende scenario's", zegt ook Chris Peeters, CEO van Elia, in Terzake. 

Zo doet Elia om de twee jaar uitgebreide studies naar de bevoorradingszekerheid voor de komende tien jaren. “We houden daarbij rekening met de industriële ontwikkeling, integratie van hernieuwbare energie en de elektrificatie van de samenleving, zoals elektrische auto’s, warmtepompen maar vooral ook de elektrificatie van industriële processen en de integratie van het Europese elektriciteitsnet.” 

Gisteren nog kondigde Fluvius, dat ons laag- en middenspanningsnet beheert, aan de komende 10 jaren 4 miljard te investeren om al die elektriciteit ook effectief tot bij alle huishoudens te krijgen.

Ook Elia is op dit moment volop de ruggengraat van ons elektriciteitssysteem verder aan het versterken. “Dat doen we om tegemoet te komen aan de noden die wij zien over een aantal jaren. Niet de noden van nu, maar de noden van de toekomst”, klinkt het bij de hoogspanningsnetbeheerder. 

"We moeten zeer ver vooruit kijken en rekening houden dat dingen soms veel sneller gaan, zoals met elektrische voertuigen", zegt CEO Chris Peeters. "Op dit ogenblik hebben we ook een studie lopen over de versnelde elektrificatie in de industrie. Maar je moet je plannen natuurlijk ook tijdig kunnen uitvoeren. Dat betekent dat ook het vergunningsproces zeker moet worden bekeken."

Dat wordt vandaag ook door TenneT in Nederland aangehaald als groot struikelblok om snel te kunnen opschakelen. "Ook bij ons zijn er een aantal belangrijke infrastructuurwerken, zoals de nieuwe hoogspanningslijnen Ventilus in West-Vlaanderen en Boucle de Hainaut in Henegouwen. Die moeten zeker tijdig klaar zijn, want er komt zeer veel op ons af", zegt Peeters. 

"Net zoals in Nederland krijgen we ook bij ons meer en meer aanvragen van bedrijven die grotere of nieuwe elektriciteitsaansluitingen vragen, of nieuwe batterijparken die zich willen aansluiten. Het gaat ook allemaal veel sneller dan verwacht, enerzijds doordat de prijzen van batterijen zeer snel gedaald zijn en anderszijds omdat de prijs voor gas zo hoog is."

Toch is er ook veel protest tegen de uitbreidingsplannen van Elia. Buurtbewoners zijn ongerust dat de nieuwe hoogspanningslijnen en bijkomende straling schadelijk zijn voor de gezondheid. "Iedereen is het er over eens dat die infrastructuur er moet komen, bovengronds, maar we begrijpen ook dat mensen daar niet zitten op te wachten", zegt Peeters.