Hoe N-VA zich met De Wever vastklikt voor cruciale verkiezingen in 2024: "Partijraad speelt op better safe than sorry" 

De zesde termijn van Bart De Wever als voorzitter van de Vlaams-nationalisten loopt normaal gezien tot in het najaar van 2023. De Wever staat al sinds 2004 aan het roer van de partij. Da's sowieso uitzonderlijk lang, want de partijstatuten van de N-VA laten eigenlijk maar maximaal twee opeenvolgende voorzitterstermijnen toe. En de zesde termijn van De Wever wordt nu ook nog eens over de parlementsverkiezingen van 2024 getild.

"Dat is geen verrassing", zegt Ivan De Vadder. "Verkiezingen zijn altijd cruciaal. Maar je voelt dat die van 2024 wel eens heel cruciaal zouden kunnen zijn voor de toekomst van het land. De Wever heeft zelf al verschillende keren aangekondigd dat hij dan een historisch akkoord wil met de Franstalige socialisten van de PS om het land in een andere plooi te leggen."

In die zin is het ook enigszins een laatste kans voor voorzitter Bart De Wever, stelt Ivan De Vadder. "Na 2024 komt 2029. Dan gaan ze niet toch nog eens zeggen dat er dàn een historisch akkoord komt? Als het in 2024 niet lukt, vrees ik ook wel een beetje voor de sfeer binnen de partij." 

De historische plooi op federaal vlak is één aspect, maar ook op Vlaams niveau kan er iets historisch gebeuren na de verkiezingen van 2024. Wat als Vlaams Belang en N-VA dan samen een meerderheid halen? "Dan komt het volle gewicht van de vraag “Maak je een meerderheid met Vlaams Belang en doorbreek je het cordon sanitaire?”  op één partij te liggen", aldus Ivan De Vadder.

"In het verleden was er altijd een derde partij die zei dat ze niet zouden meedoen en dan kon de N-VA niet anders dan akkoord gaan. Maar als N-VA en Vlaams Belang groot genoeg zijn om de keuze alleen te maken, dan komt het volle gewicht bij de N-VA terecht. Dan zou die partij wel eens heel erg verscheurd kunnen worden. Dat soort onderhandelingen en die situaties doe je niet met een kersverse voorzitter." 

Niets had natuurlijk belet dat Bart De Wever bij interne voorzittersverkiezingen in 2023 met overweldigende meerderheid zou herkozen worden. "Maar op deze manier sluit de partijraad nu elke mogelijke tegenstand en elk mogelijk scenario volledig uit", zegt Ivan De Vadder.

"Het is bijna een autocratisch ingrijpen van de partij. Maar partijen zijn feitelijke verenigingen met statuten, ze kiezen zelf hoe ze zich organiseren. Het geeft wel aan dat de N-VA met een zekere angst naar de toekomst kijkt en denkt better safe than sorry, beter voorkomen dan genezen. Dat is wat er nu gebeurt."

Tegelijk viel vandaag het nieuws dat Kamerlid Valerie Van Peel geen kandidaat meer zal zijn bij de verkiezingen van 2024. Dit najaar stopt ze al als ondervoorzitter van de N-VA. "Dat betekent dat de partij opnieuw op zoek moet naar een nieuwe ondervoorzitter, voor de tweede keer op korte tijd. Net die ondervoorzitter is belangrijk voor Bart De Wever", weet De Vadder.

"De ondervoorzitters vormen een soort cohorte rond Bart De Wever. Ze nemen hem een heleboel taken uit handen en zijn voor een stuk vertrouwenspersonen. Nu moet de partij twee keer op korte tijd relatief jonge mensen vervangen, die een toekomst hadden in de partij. Ze hadden langere tijd in die functie kunnen groeien en eventueel ook doorgroeien."

"Vergeet niet dat Bart De Wever verschillende keren in het verleden van een ondervoorzitter een kroonprins heeft gemaakt. Van Sander Loones heeft hij dat destijds expliciet gezegd. Nu moet er opnieuw gewisseld worden. Maar qua voorzitter heeft de partijraad in elk geval de partij nu vastgezet tot na 2024."