Burgemeester Molenbeek wil asielcentrum sluiten: "Dit kan er echt niet meer bij", Mahdi vraagt overleg

Begin maart werd het nieuwe centrum "Home Sebrechts" in Molenbeek plechtig geopend. In een voormalig woonzorgcentrum, dat een jaar eerder de deuren sloot omdat het gebouw verouderd was. Fedasil, het agentschap dat asielzoekers tijdens hun procedure opvangt, oordeelt dat de plek voldoet om asielzoekers in onder te brengen. 

De oorlog in Oekraïne was net uitgebroken en daarom werd beslist dat dit opvangcentrum eerst als zogenoemd "transithuis" zou dienen voor Oekraïense vluchtelingen. Eén tot drie dagen zouden ze er verblijven, om daarna door te schuiven naar opvangplaatsen in gemeenten verspreid over het land. De koning en koningin kwamen op bezoek om hun steun te betuigen, en burgemeester van Molenbeek Catherine Moureaux (PS) protesteert niet.

Al snel bleek dat het transithuis niet nodig was. Er kwamen minder Oekraïners dan verwacht, en dus gebruikte Fedasil de bedden voor asielzoekers van andere nationaliteiten. Er is al jaren een probleem om voldoende bedden voor hen te creëren, elke nieuwe opvangplaats is dus welgekomen. 

Maar burgemeester Moureaux gaat daar niet mee akkoord. Het asielcentrum Sebrechts ligt in een residentiële wijk en Molenbeek doet al heel wat inspanningen, klinkt het. "Vijf maanden geleden opende er al een asielcentrum met honderd bedden in Molenbeek", zegt de woordvoerder van de burgemeester. 

"We doen dus al ons deel. Bovendien ligt het Klein Kasteeltje (het aanmeldcentrum voor asielzoekers in Brussel, red.) ook op onze gemeentegrens. Dit is uiterst dichtbevolkt gebied met alle samenlevingsproblemen van dien. Dit nieuwe asielcentrum kan er echt niet meer bij", klinkt het. "We doen al genoeg."

Begin juni laat Moureaux de gemeentediensten een proces-verbaal opstellen waarin staat dat het centrum niet voldoet aan de stedenbouwkundige vergunning. Er is enkel een vergunning voor een woonzorgcentrum en niet voor een opvangcentrum, staat in de tekst. Daarom beveelt de burgemeester "de onmiddelijke stopzetting van de activiteiten". Het proces-verbaal wordt naast de deur van het centrum geplakt. 

Staatssecretaris voor Asiel en Migratie Sammy Mahdi (CD&V) betreurt de stijl van communiceren, is te horen in zijn entourage. Bij het kabinet klinkt het dat ze proberen om in dialoog te gaan met burgemeester Moureaux, en dat er al lang een overlegmoment wordt gevraagd. Opvang weigeren, net nu er een tekort is aan plaatsen, is "nogal vreemd" en "niet te begrijpen", klinkt het. 

Intussen zeggen de bewoners van het centrum dat ze de dupe worden van deze politieke spanning. Zo lukt het hen bijvoorbeeld niet om zich in te schrijven als inwoner van de gemeente. Deze week richtten ze een brief aan de lokale politici. "Verschillende van ons hebben zich gericht tot de dienst bevolking van de gemeente", staat er, "die ons aanraadde om een mail te sturen" met de nodige documenten "of om een afspraak te boeken". "Noch aan die mails, noch aan die verschillende bezoeken is er een gevolg gegeven." 

Bij de burgemeester is te horen dat er een lange wachtlijst is bij de dienst bevolking en dat ze hun beurt moeten afwachten, maar een tiental weken na de eerste pogingen is er nog steeds geen enkele van de bewoners ingeschreven in het gemeenteregister. Daardoor krijgen ze niet de nodige "oranje kaart" en is het moeilijker voor asielzoekers om de administratie te regelen voor bijvoorbeeld werk of een verminderd tarief op het openbaar vervoer. 

Bij Fedasil was de voorbije weken te horen dat ze de situatie niet op de spits wilden drijven. Ze hopen dat op politiek niveau de plooien gladgestreken worden en wachten af. Fedasil gaat er ook van uit dat het centrum niet moet sluiten. Hun advocaten buigen zich nu over de zaak.

De zaak is illustratief voor een breder probleem binnen de migratieaanpak. De zoektocht naar geschikte gebouwen is niet simpel en als Fedasil een oplossing vindt, stuit dat vaak op lokaal verzet. 

Ook het contrast met de opvang van Oekraïense vluchtelingen komt hier weer boven. Voor hen werden op korte tijd wél duizenden opvangplaatsen gecreëerd bij de gemeenten.