Primeur in Colombia: Zuid-Amerikaanse land krijgt voor allereerste keer een linkse president
De linkse oppositieleider Gustavo Petro (62) heeft zondag de tweede ronde van de presidentsverkiezingen in Colombia gewonnen. Hij wordt zo de eerste linkse president in de geschiedenis van het land. Hij kreeg volgens de officiële resultaten 50,5 procent van de kiezers achter zich, met 99 procent van de stembiljetten geteld. Petro wil vooral de sociale onvrede aanpakken in Colombia en het vredesakkoord met de FARC-rebellen uitvoeren.
"Vandaag is een feestdag voor het volk. Laat hen de eerste volksoverwinning vieren", zei de senator en ex-guerrillastrijder op Twitter. Zijn tegenstander, de miljonair Rodolfo Hernandez, rijfde 47,3 procent van de stemmen binnen. Dat blijkt uit de resultaten die het Nationaal Register, dat de verkiezingen organiseert, zondagavond bekendmaakte.
BEKIJK een fragment uit de overwinningsspeech van Gustavo Petro:
"Vandaag heeft de meerderheid van de burgers voor de andere kandidaat gekozen. Ik aanvaard het resultaat zoals het is", zei Hernandez in een Facebookvideo vanuit zijn huis. "Ik wens Dr. Gustavo Petro toe dat hij weet hoe het land te leiden en dat hij trouw blijft aan zijn discours over corruptie."
Ex-guerrillastrijder
Het is de eerste keer in de recente geschiedenis van Colombia dat een zelfverklaarde linkse politicus zijn intrek neemt in het presidentiële paleis in Bogotá. Het Zuid-Amerikaanse land is van oudsher conservatief. De sociale kloof is er groot, maar tot nu toe had de linkse politiek een slechte reputatie vanwege het geweld van guerrillagroepen in het decennialange gewapende conflict.
In Colombia vochten jarenlang linkse rebellengroepen, zoals de FARC, ELN en M-19, tegen met name rechtse regeringen. Guerrillabeweging M-19, waarvan Petro lid was, legde in 1990 de wapens neer en vormde zichzelf om tot een politieke partij.
Petro stapte mee in de politiek. Maar al snel ging hij in ballingschap in het buitenland (in België nota bene), nadat verschillende ex-rebellen die in de politiek gestapt waren, vermoord werden. Hij keerde pas op het einde van de jaren 90 terug naar Colombia. Petro was onder meer enige tijd burgemeester van de hoofdstad Bogotá.
De nieuwe president "erft" een sociaal en politiek instabiel land. Een goed jaar geleden was Colombia nog het toneel van groot volksprotest, waarbij de politie zich van haar hardste kant liet zien. Er vielen tientallen doden en honderden gewonden.
Het protest was gericht tegen een geplande belastinghervorming, maar keerde zich ook tegen de groeiende ongelijkheid en armoede in het land. Hoewel absoluut nodig en gerechtvaardigd volgens de betogers, werkte het straatprotest de polarisering in het land ook verder in de hand. De rijkere Colombianen ergerden zich blauw aan de "linkse relschoppers" in de straten van Bogotá, Cali en andere steden.
Beelden van dodelijk straatprotest in Cali, een jaar geleden:
Petro maakt zich sterk ingrijpende economische en sociale veranderingen door te kunnen voeren. Vooral onder jongeren is hij populair. Maar tegenstanders beschuldigden hem er tijdens de campagne van dat hij het economisch problematische beleid van de overleden ex-leider van buurland Venezuela, Hugo Chávez, zou willen kopiëren. Zelf ontkent Petro dat.
De nieuwe president heeft tijdens de campagne ook beloofd het vredesakkoord uit 2016 met de linkse FARC-rebellen volledig uit te voeren. Ook wil hij nieuwe vredesbesprekingen aangaan met de nog steeds in delen van het land actieve ELN-rebellen.
Nog een primeur
Eén van de grote troeven van Petro is zijn nieuwe vicepresident, Francia Márquez, een jonge Afro-Colombiaanse vrouw en milieu- en mensenrechtenactiviste die veel kiezers uit landelijke gebieden en vrouwen weet te overtuigen.
Ze was enorm zichtbaar in de campagne en inspireerde veel Colombianen met haar levensverhaal, waarin ze opklom van een poetsvrouw tot vicepresidentskandidate. Colombia krijgt dus niet alleen voor het eerst een linkse president, maar meteen ook de allereerste Afro-Colombiaanse vicepresident.
