Wat met koopkrachtsteun na dramatische begrotingscijfers? De Bleeker: "De staat kan niet alles opvangen"

Staatssecretaris voor Begroting Eva De Bleeker (Open VLD) was niet zo verrast over het begrotingsrapport van het monitoringcomité. Het tekort komt dit jaar uit op 5,1 procent van het bruto binnenlands product (bbp), maar in de komende jaren zal het - bij ongewijzigd beleid - volledig de pan uitswingen. Tegen 2027 zou het totale tekort al kunnen opgelopen zijn tot - knipper voor de zekerheid even met de ogen - 33 miljard euro.

"Ik roep al lang op om de moed te hebben de zaak onder ogen te zien", stelt De Bleeker daarover. "Ik denk dat dat pleidooi nu stilaan gehoord wordt. Ik hoop dan ook dat het doordringt dat er nu echt actie nodig is."

Het begrotingstekort is al jaren structureel: er wordt dus standaard meer uitgeven dan er binnenkomt. "De coronacrisis heeft daar natuurlijk geen goed aan gedaan. En dan is er nu weer die roep om de koopkracht van de burgers te ondersteunen. Maar men moet beseffen dat de staat niet voor alles kan tussenkomen."

Haar boodschap is duidelijk: tijd om alle tijdelijke, dure steunmaatregelen eind dit jaar te laten aflopen en dus niet meer te verlengen. Ze verwijst onder meer naar de koopkrachtondersteuning op vlak van energie en brandstof. Denk bijvoorbeeld aan de btw-verlaging op gas en elektriciteit of de accijnsverlaging van benzine. 

"We kunnen niet eeuwig alles blijven opvangen. We zullen er natuurlijk alles aan doen om de meest kwetsbaren te ondersteunen, maar het is onmogelijk om blijvend kortingen blijven geven voor alles en iedereen. Daarvoor is het geld er niet. En dat zou dan betekenen dat we de toekomstige generaties opzadelen met een enorme schuldenberg."

Om dat begrotingstekort terug te dringen, moet de regering het strakke traject aanhouden dat oorspronkelijk was afgesproken, zegt ze. Ook hamert ze op de broodnodige, geplande hervormingen op de arbeidsmarkt en in de pensioenen. 

"Het structurele tekort bedraagt ongeveer 15 miljard euro. Als je ervoor kunt zorgen dat je tegen 2030 een tewerkstellingsgraad hebt van 80 procent - dat zijn 700.000 mensen meer aan het werk - verbeter je je saldo met 14 miljard euro. Dan pak je het tekort echt structureel aan en zorg je ervoor dat het systeem zichzelf kan dragen."

Ook in de pensioenhervorming hoopt ze op "moed" bij alle regeringspartijen. Als het aan haar ligt, houdt het daar trouwens niet bij op. "We zullen zien welk effect dat pakket maatregelen zal hebben op de vergrijzingskosten. En dan zullen we moeten bekijken of er nog verder maatregelen nodig zijn."