Wat na het vuur? Hoe de natuur in Spanje zich herstelt na de hevige natuurbranden
Zuid-Europa wordt steeds vaker geconfronteerd met aanhoudende droogte, met meer en hevigere branden tot gevolg. Toch hoeft een natuurbrand niet meteen het einde te betekenen voor natuurgebieden. Vaak kan de natuur zich sneller herstellen dan men op het eerste gezicht zou denken. "Zaadjes die in dennenappels zitten, kunnen de brand overleven", vertelt Jorge Castro, professor Ecologie aan de universiteit van Granada in Spanje.
Door de aanhoudende hitte en de extreme droogte worden Zuid-Europese landen steeds vaker geconfronteerd met hevige natuurbranden. Honderden hectares gingen de afgelopen weken al in vlammen op. Toch betekent zo'n natuurbrand niet noodzakelijk dat de natuur voor altijd stuk is. Vaak herstelt de natuur zonder tussenkomst van de mens, maar soms moet de mens wel een handje toesteken.
BEKIJK - De reportage van Bert De Vroey voor "Het Journaal" over hoe de Spaanse natuur zich na een hevige brand herstelt, vaak zonder tussenkomst van de mens:
Zaadjes in de grond
Hoewel het op het eerste gezicht lijkt alsof een natuurbrand alles op haar pad vernietigt, bevinden er zich in de bodem nog heel wat zaadjes. Die zaden zijn essentieel voor het herstel van de natuurgebieden, omdat ze kunnen kiemen en uitgroeien tot struiken en bomen. Dat zorgt er onder meer voor dat de natuur kan herstellen zonder tussenkomst van de mens. Dode bomen voeden de grond en stimuleren de groei van een nieuw bos.
Maar dat is niet altijd het geval. In sommige gevallen moet de mens de natuur toch een handje helpen. "Soms moeten we boompjes en struiken aanplanten. Dat is een mogelijk alternatief", vertelt Jorge Castro, professor Ecologie aan de universiteit van Granada.
Aangeplante bossen
Een andere factor die een invloed heeft op de intensiteit van de branden, zijn bossen die door de mens werden aangeplant. "In aangeplante bossen staan bomen erg dicht op elkaar. Bovendien zijn ze allemaal even hoog, omdat ze op hetzelfde moment werden aangeplant. Dat zorgt ervoor dat het vuur zich gemakkelijker kan verspreiden langs de kruinen van de bomen", vertelt Jorge.
In bossen die door de mens werden aangeplant, krijgt het vuur vrij spel
Castro meent dat gemengde bossen een oplossing kunnen vormen voor dit probleem. De verschillende hoogte van de boomtoppen kan de verspreiding van het vuur afremmen.
De rol van klimaatverandering
Zuiderse landen zijn altijd al gevoeliger geweest voor natuurbranden. Door de klimaatverandering gebeuren de branden echter frequenter en steeds vroeger. In de buurt van Granada was er dit jaar een bosbrand begin mei. "Mei is erg vroeg voor een bosbrand. Dat gebeurt steeds vaker omwille van de klimaatverandering", vertelt Jorge.
En dat is niet zonder risico, want de zaadjes die na een brand in de grond achterblijven, hebben water nodig om tot bomen uit te groeien. Doordat die branden nu steeds vroeger in het jaar plaatsvinden, groeit de kans dat zaadjes niet langer kunnen kiemen door een tekort aan water.