Wat is energiedelen en is het dé manier om de hoge prijs op de energiefactuur te drukken?

We gaan massaal op zoek naar alternatieve manieren om de hoge prijs op de energiefactuur te drukken. Vanuit de regeringen worden maatregelen genomen, waaronder energiedelen. Die maatregel is sinds begin juli van kracht. Energiedelen wil zeggen dat je overtollige energieproductie verkoopt of "deelt" met een ander persoon. Je kan dus eigenlijk zelf een beetje de rol opnemen van energieleverancier."Alles vertrekt vanuit zonnepanelen", legt Bjorn Verdoodt uit van netbeheerder Fluvius in "Laat".

Er zijn verschillende manieren waarop energie kan gedeeld worden. "Ten eerste binnen eenzelfde gebouw, bijvoorbeeld een appartementsgebouw, met één grote zonnepaneleninstallatie op het dak", zegt Verdoodt.  "Verschillende bewoners kunnen er dan onderling gebruik maken via een verdeelsleutel die ze samen bepalen. Op die manier is het voordelig voor iedereen." Dit kon al sinds begin dit jaar.

Woon je niet in een appartementsgebouw, dan kan je sinds juli energie delen met elkaar. "Je kan tussen twee personen een verkoop sluiten. De eigenaar van zonnepanelen verkoopt zijn overtollige productie tegen een bepaalde prijs aan iemand die geen zonnepanelen heeft." De prijs voor de energie mogen beide partijen onderling bepalen. 

Daarnaast kan je energie ook delen met jezelf, tussen twee eigendommen. Stel: je hebt een appartement aan de kust zonder zonnepanelen en een huis in het binnenland mét zonnepanelen. Dan kan je die overtollige energie dus onderling delen. Op voorwaarde dat de beide verblijven van dezelfde eigenaar zijn. Zo kan je de energiefactuur van je tweede verblijf zonder zonnepanelen ook verlagen.

Energiedelen heeft wel wat voordelen. Het zorgt bijvoorbeeld voor een betere valorisatie van die groene energie opgewekt door zonnepanelen. "Het is goed voor ons allemaal dat die groene energie zo goed mogelijk wordt gebruikt en iedereen er gebruik van kan maken."

Daarnaast kan je als de verkoper en aankoper van die energie goede zaken doen. Overtollige energie kan je al langer verkopen aan je energieleverancier, maar dat is aan een prijs die voordien is vastgelegd. Te nemen of te laten dus. Bij dit systeem kan je onderhandelen en de prijs zélf bepalen. "Als er een deal wordt gemaakt tussen twee personen, waarbij de ene er een financieel voordeel bij heeft om zijn energie te verkopen en de persoon die koopt dat kan aankopen aan een gunstiger tarief, dan creëer je een win-winsituatie", zegt Verdoodt.

Energie weggeven kan in principe ook. Dan leg je vast dat de verkoopprijs nul euro bedraagt. "Dat kan interessant zijn voor bijvoorbeeld ouders die hun overtollige energie willen delen met een zoon of dochter die in een appartement of huis gaat wonen zonder zonnepanelen", zegt Verdoodt. 

Als je besluit om energie te delen, dan zijn er verschillende stappen die je moet doorlopen en voorwaarden waar je aan moet voldoen. Ten eerste moet je uiteraard een koper vinden en een prijs onderhandelen. Zodra alles onderling is vastgelegd, "moet die deal officieel worden geregistreerd", legt Verdoodt uit. "Dat doe je op de website van Fluvius. Daar geef je in wie betrokken is en wat de onderlinge afspraken zijn (zoals de prijs). Dan zorgen wij ervoor dat dat via de factuur van je energieleverancier correct wordt verrekend." Er zijn dus geen rechtstreekse betalingen tussen de betrokken partijen.

Klinkt doodeenvoudig, maar er zijn wel enkele addertjes onder het gras. Het is momenteel zo dat alle partijen bij dezelfde energieleverancier moeten aangesloten zijn om energie te delen. "Dat is om louter technische redenen", zegt Verdoodt. "Vanaf 1 januari volgend jaar valt die regel weg."

Ook consumentenorganisatie Test Aankoop heeft enkele opmerkingen. "Eerst en vooral moeten zowel verzender als ontvanger over een digitale meter beschikken", zegt Simon November van Test Aankoop. Die digitale meter is wel cruciaal om energiedelen in de praktijk mogelijk te maken. "Je moet de productie van je zonnepanelen en het verbruik heel nauwkeurig kunnen registreren om dit systeem te kunnen uitvoeren", stelt Bjorn Verdoodt van Fluvius. "En daar heb je die digitale meter voor nodig."

Daarnaast hangt het ook af bij welke energieleverancier je bent aangesloten of energiedelen überhaupt wel mogelijk is. "Niet elke leverancier staat toe om energie te delen met iemand anders", weet Simon November van Test Aankoop. "We weten ook dat er bij sommige leveranciers administratieve kosten aan verbonden zijn en daar moet ook rekening mee worden gehouden."