Hekken aan grens tussen Bulgarije en Turkije.
AFP or licensors

Hekken of muur aan buitengrens EU? "Lijkt mij debat gebaseerd op wanhoop en symboliek"

Volgens de Oostenrijkse sociale wetenschapper Gerald Knaus is de discussie op de Europese top in Brussel over de bewaking van de buitengrenzen in feite een valse discussie. Volgens hem gaat het eigenlijk over het met geweld terugduwen van illegale vluchtelingen, de zogenoemde pushbacks. Knaus ziet meer brood in diplomatie en in gesprekken met de landen van oorsprong om illegale migratie terug te dringen en legale migratie mogelijk te maken. 

Gerald Knaus wordt beschouwd als architect van de zogenoemde Turkijedeal van 2016. Die deal tussen enkele EU-lidstaten en Turkije had tot doel een eind te maken, aan de vluchtelingstroom vanuit Turkije naar Griekenland. Griekenland mocht daardoor vluchtelingen terugsturen naar Turkije, dat in ruil geld van de EU kreeg om vluchtelingen op te vangen. Voor elke teruggestuurde vluchtelingen zou de EU ook bescherming bieden aan een andere Syrische vluchteling uit Turkije.

De manier waarop we vluchtelingen tegenhouden, is in tegenspraak met de EU-regels en met het internationale vluchtelingenrecht

Gerald Knaus (European Stability Initiative)

Volgens Knaus heeft die deal vrij goed gewerkt tot eind 2019, maar sinds 2020 neemt Turkije geen vluchtelingen meer terug en stuurt Griekenland vluchtelingen terug vóór die de kans krijgen aan wal te komen op de Griekse eilanden. "Vandaag zijn er zelfs minder mensen die oversteken - 18.000 vorig jaar - maar de manier waarop we hen tegenhouden, is in tegenspraak met de EU-regels en met het internationale vluchtelingenrecht", zegt Knaus in "Terzake".

Het moge duidelijk zijn: de EU blijft worstelen met de asiel- en migratieproblematiek. Daarom wordt er vandaag een extra top gehouden. Daar gaat het onder meer over een hek of een muur aan de buitengrenzen om illegale migratie een halt toe te roepen. "Dit lijkt me vooral een debat gebaseerd op wanhoop en symboliek, in plaats van een poging te doen om een oplossing te vinden", aldus Knaus

De meeste landsgrenzen van de Europese Unie hebben vandaag al muren of hekken

Gerald Knaus (European Stability Initiative)

Hij vraagt zich af waar men nog muren wil bouwen. "De meeste landsgrenzen van de Europese Unie hebben vandaag al muren of hekken. Bulgarije, Griekenland, Polen, de Baltische staten, zelfs de Spaanse enclaves in Noord-Afrika: er staan overal al muren."

"Het gaat niet over hekken, maar over de vraag of de EU geweld gaat goedkeuren. Over pushbacks. Over de wet overtreden." Gerald Knaus heeft een alternatief: illegale migratie tegengaan via diplomatie en migratieakkoorden. "Landen van oorsprong en transitlanden aantrekkelijke voorstellen doen - ook over legale migratie en hervestiging - in ruil voor samenwerking tegen illegale migratie en strategische terugkeer van migranten."

Knaus erkent dat Europa vorig jaar het grootste aantal migranten sinds de jaren 40 over de vloer heeft gekregen, maar wijst erop dat 80 procent van hen Oekraïners zijn. "De échte kwestie is hoe je moet omgaan met illegale immigratie en met landen als Frankrijk, Spanje en Italië, die erg weinig Oekraïners hebben opgenomen."

BEKIJK - Gerald Knaus vindt praten over muren aan de buitengrenzen maar niks.

Videospeler inladen...

Meest gelezen