Indiase belastingdienst doorzoekt BBC-kantoren in New Delhi na kritische documentaire over premier Modi
In India is de belastingdienst binnengevallen in de kantoren van de Britse omroep BBC in New Delhi. Dat gebeurde nadat de BBC een kritische documentaire over de Indiase premier Narendra Modi had uitgezonden. De Indiase regering heeft enkele weken geleden verboden om de documentaire uit te zenden. "Anti-India rotzooi" of inperking van de persvrijheid?
De kantoren van de Britse omroep in de Indiase hoofdstad New Delhi en in de stad Mumbai zijn doorzocht door de Indiase belastingdienst. Dit gebeurde slechts enkele weken na de publicatie van een kritische documentaire over de Indiase premier Narendra Modi. Daarin stelde de BBC Modi verantwoordelijk voor de gewelddadige rellen in 2002 in een gebied waar hij deelstaatpremier was. Duizenden mensen zijn tijdens die rellen omgekomen.
Ambtenaren van de belastingdienst namen verschillende telefoons en documenten van de journalisten in beslag. Volgens de Indiase belastingdienst worden de bedrijfsactiviteiten van de Indiase tak van de BBC onderzocht. De BBC bevestigt het nieuws en zegt volledig mee te werken aan het onderzoek. De Britse omroep hoopt ook dat "de situatie zo snel mogelijk wordt opgelost".
We zijn verontrust door de aanhoudende trend van intimidatie tegenover kritische media
De Bharatiya Janata Party (BJP), de partij van premier Modi, reageert ook op de invallen. De woordvoerder van de partij beweert dat de invallen van de belastingdienst niets te maken hebben met de regering. "India is een land waarin elke organisatie kansen krijgt, zolang je maar geen gif spuwt."
India: The Modi Question
De tweedelige documentaire India: The Modi Question van de BBC belicht de spanningen tussen de hindoes en moslims in het land. Daarbij schijnt de BBC een kritisch licht op het deelstaatpremierschap van Modi tijdens anti-moslimrellen in 2002. De documentaire concludeert dat Modi, een overtuigd hindoenationalist, het bloedbad uit politieke overweging zijn gang heeft laten gaan.
Maar ook Modi's lopend premierschap is het onderwerp van kritiek in de documentaire. Volgens verschillende critici leidt zijn beleid tot een toenemende marginalisering van moslims en andere minderheden in India.
Modi's rol tijdens de rellen
Voor Narendra Modi premier werd van India in 2014, was hij "chief minister" of deelstaatpremier van de deelstaat Gujarat. Die functie bekleedde hij van 2001 tot zijn aanstelling als premier. Tijdens zijn deelstaatpremierschap, in 2002, vonden er bloedige anti-moslimrellen in Gujarat plaats.
De rellen begonnen door een brand in een trein vol hindoepelgrims. De lokale Indiase moslims kregen hier de schuld van. Er volgden geweldadige rellen die duizenden mensen het leven hebben gekost. Het merendeel van de slachtoffers was moslim. De politie wordt ervan beschuldigd hierbij een handje geholpen te hebben.
Modi wordt achtervolgd door de kritiek dat hij het bloedbad heeft laten gebeuren. Zijn partij, de BJP, staat voor het hindoenationalisme. Deze beweging streeft naar een homogene hindoe-hegemonie in de samenleving.
"Anti-India rotzooi" of inperking van de persvrijheid?
De Indiase regering heeft meteen een uitzendverbod en een verbod op het verspreiden van de documentaire aangekondigd. Sociale media schikten zich, YouTube en Twitter hebben zoveel mogelijk links en clips verwijderd.
Het verbod lokt heel wat verontwaardigde reacties uit. Toen studenten aan de Jawaharlal Nehru University in New Delhi vorige week de documentaire toch wilden vertonen, werd de stroom en het internet uitgeschakeld door de universiteit. Over heel het land zijn nog pogingen ondernomen om de documentaire, ondanks het verbod, uit te zenden. In totaal zijn er daarvoor dertien mensen opgepakt.
De inval in de kantoren van de BBC stinkt naar wanhoop. Het laat zien dat de regering-Modi bang is voor kritiek
Volgens het Indiase ministerie van Buitenlandse Zaken is de documentaire propaganda vol verzinsels. Ze beschuldigen de Britse omroep van een "koloniale mindset". Verschillende critici zeggen dat de houding van de Indiase regering duidelijk weergeeft hoe het met de persvrijheid is gesteld in het land. Het land zakte dit jaar acht plaatsen op de Press Freedom Index. Op deze rangschikking, die inzicht geeft in de persvrijheid van landen, staat India op de 150ste van de 180 plaatsen. Eerdere voorvallen tonen aan dat vooral op sociale media kritiek niet wordt geduld. Vorig jaar heeft India ermee gedreigd om Twitter-personeel op te pakken nadat anti-Modi uitingen niet werden verwijderd op het platform.
De negatieve publiciteit rond Modi komt ongelegen. De huidige premier hoopt een nieuw termijn binnen te slepen bij de verkiezingen in 2024.