Spanje voert als eerste land in Europa "menstruatieverlof" in en versoepelt abortuswetgeving

Spanje is het eerste land in Europa dat het recht op menstruatieverlof invoert. Hoelang dat menstruatieverlof mag duren, specifieert de wet niet. Dat wordt bepaald door de arts die het verlof voorschrijft.

Minister voor Gelijkheid Irene Montero van de radicaal-linkse partij Podemos was de drijvende kracht achter de maatregel, die evenwel niet door alle leden van de socialistische coalitiepartner in de Spaanse regering even enthousiast werd onthaald. Ook een van de grootste vakbonden uitte bedenkingen. De bond maakte zich zorgen omdat bedrijven mogelijk minder snel geneigd zouden kunnen zijn om vrouwen in dienst te nemen, om zo afwezigheden op het werk te vermijden.   

In heel de wereld zijn er maar weinig landen waar menstruatieverlof wettelijk verankerd is. Dat is onder meer het geval in Japan, Indonesië en Zambia. 

Het menstruatieverlof maakt deel uit van een veel ruimere wettekst, die ook het recht op abortus verstevigt en het voor de regio's onmogelijk maakt om dat in te perken. Vorige maand had de regio Castilië en León, waar het uiterst rechtse Vox de macht deelt met de rechtse Partido Popular, dat nog geprobeerd.

De nieuwe wet geeft 16- en 17-jarigen het recht op abortus zonder toestemming van de ouders. 

Ook wordt het recht om een abortus te ondergaan in een publiek ziekenhuis in de wet verankerd. Spanje heeft een systeem van publieke gezondheidszorg en een uitgebreid systeem van privégezondheidszorg. Momenteel wordt meer dan 80 procent van de abortussen uitgevoerd in privéziekenhuizen, omdat veel dokters in de publieke ziekenhuizen weigeren om de ingreep te doen.  

Publieke ziekenhuizen zullen voortaan ook hormonale contraceptie en de morning-afterpil gratis moeten aanbieden. In scholen moeten maandverband of tampons dan weer kosteloos ter beschikking zijn. 

Het radicaal-linkse Podemos was ook de motor achter een andere wet die vandaag door het parlement is goedgekeurd. Die maakt het voor iedereen boven de 16 jaar mogelijk om het geslacht dat vermeld staat op het identiteitsbewijs aan te passen. 

Mensen van 16 jaar en ouder hebben daarvoor niet langer een medisch rapport nodig. Zij dienen enkel een administratieve verklaring in te vullen. Tot dusver moesten ze een medische diagnose van "genderdysforie" (simpel gezegd: een diepe onvrede over je biologische geslacht) voorleggen, net als het bewijs dat ze minstens twee jaar hormoonbehandeling ondergaan. 

De wet wordt uitgebreid naar jongeren tussen 14 en 16 jaar, maar zij hebben wel toestemming nodig van ouders of voogden. En naar jongeren tussen 12 en 14 jaar, die evenwel ook nog groen licht moeten krijgen van justitie. 

De goedkeuring van de "transgenderwet" in Spanje komt op een opmerkelijk moment. Een soortgelijke wet heeft de jongste weken in Schotland deining veroorzaakt. 

De Schotse premier Nicola Sturgeon belandde in een conflict tussen de Britse en Schotse regering toen Londen een Schotse wet blokkeerde die het iedereen van boven de 16 jaar makkelijker maakt om officieel van geslacht te veranderen. Sturgeon wilde de transgenderwet hoe dan ook doorzetten, maar haar populariteit leed onder de controverse. Eerder deze week kondigde ze aan dat ze opstapt, al zou die beslissing niet zijn ingegeven door de hetze.