"Mijn dochter is bang van helikopters, ze denkt dan aan oorlogsraketten", zegt Ruslan vanuit het nooddorp in Mechelen

Ruslan is een jonge Oekraïner die met zijn twee dochters en grootmoeder in het Mechelse nooddorp aan de Nekker woont. "Ik ben de mensen hier enorm dankbaar. Ze zijn zo vriendelijk en helpen ons goed. Binnenkort start ik met lessen Nederlands." Met zijn fiets rijdt Ruslan af en aan naar de Mechelse binnenstad om zijn papieren in orde te brengen en zijn nieuwe leven te organiseren.

Achter de dankbaarheid schuilt een groot gemis. In zijn thuisstad Odessa had Ruslan het goed voor mekaar. "Ik was juwelier, had een kledingzaak en een agentschap waarmee we studenten aan een kot in de stad hielpen. Maar toen kwamen de raketten, de stress, de oorlog. Mijn vrouw had constant epilepsie-aanvallen. We moesten vluchten", zegt hij aan Radio2. 

"Als mijn dochters hier in een helikopter horen, moet ik hen geruststellen. Nee, het zijn geen raketten. Nee, hier is geen oorlog. Hier zijn we veilig", zegt Ruslan. Zelf had hij lange tijd nachtmerries. "Tussen Odessa en Irpin zag ik niets dan dode mensen. Dat beeld spookte door mijn hoofd. Maar sinds ik hier ben, is het beter."

"We horen hier veel harde verhalen. Onze begeleiders staan altijd klaar met een luisterend oor voor wie wil", zegt Dirk Sinjan van het Rode Kruis. Hij was ingenieur in de industrie maar gooide zijn carrière om en werd coördinator van het Mechelse nooddorp. Dat verrees in april 2022 op een parking aan de Nekker, naast de grote Expo-ruimte en de bioscoop. 

In het dorp wonen nu zo'n 100 gezinnen in containerunits. "Vaak grote gezinnen met meerdere kinderen", zegt Sinjan. "Elk gezin heeft een aparte container om in te slapen. Daar hebben ze rust en privacy. De sanitaire blokken zijn gedeeld. We serveren de maaltijden in grote tenten. Daar bevinden zich ook de ontpanningsruimtes voor volwassenen, kinderen en tieners." Deze week zijn er voor het eerst ook alleenstaande Oekraïense vrouwen bijgekomen.

Vrolijk word je niet van de aanblik van een containerdorp op een asfaltparking. "Dat klopt, maar de meeste Oekraïners komen hier aan en stromen snel door", zegt Sinjan. "Er zijn in het nooddorp maar één of twee gezinnen die hier al sinds de opstart wonen. Bovendien voorzien we veel activiteiten en uitstappen. Morgen gaan we bijvoorbeeld met 30 mensen naar Antwerpen."

Na het uitbreken van de oorlog tussen Rusland en Oekraïne kwam er in ons land een grote solidariteit met de vluchtelingen op gang. "Materieel hebben we nu alles in het nooddorp maar vrijwilligers blijven welkom", zegt Sinjan. "Ze kunnen bijvoorbeeld helpen met huiswerkbegeleiding, de uitstappen of het voorlezen voor de kinderen." Wie wil kandideren, mag zich melden bij het Rode Kruis en wordt uitgenodigd voor een gesprek en screening.

"Wie toch speelgoed of kledij wil schenken, verwijzen we graag door naar de kringwinkels. Als wij voor het nooddorp iets nodig hebben, gaan we daar gericht op zoek", besluit Sinjan.

In de provincie Antwerpen zijn er 2 nooddorpen waar in totaal meer dan 1000 mensen verblijven. In het nooddorp in Mechelen wonen 436 vluchtelingen, van wie 205 kinderen.