20 jaar na de Amerikaanse invasie: “Voor de Iraakse jongeren is het nu of nooit”

Voor veel Irakezen betekende de Amerikaanse invasie het einde van het dictatoriale bewind van Sadam Hoessein. Ze waren aanvankelijk verheugd door de Westerse beloftes over een nieuwe en democratische toekomst. De Amerikaanse militaire top had de invasie dan wel tot een goed einde gebracht, het gebrek aan kennis en visie van het land stortte Irak echter in een jarenlange burgeroorlog. 

Volgens de 23-jarige Brusselse ondernemer Hassan Al Hilou moeten de Irakezen van zijn generatie vandaag het tij doen keren. Al Hilou heeft Iraakse roots en voelt mee met zijn generatiegenoten in Irak: “60 procent van de Irakese bevolking is jonger dan 25 jaar. Deze jongeren maakten de invasie niet bewust mee, maar groeiden wel op tussen het geweld dat er uit voorkwam.”

“Jarenlang was conflict en terreur het enige thema op de politieke agenda.” Thema’s zoals onderwijs, infrastructuur en gezondheidszorg werden volgens Al Hilou al die tijd genegeerd door de politiek. “Het laatste half jaar gaat het in Irak economisch en politiek voor het eerst sinds lang weer goed en dat biedt kansen om te focussen op de heropbouw en de toekomst van het land.” 

Volgens cijfers van het IMF groeide de Iraakse economie het afgelopen jaar namelijk met 9,3 procent. Dat brengt Irak bij de sterkste groeiers ter wereld. Die economische meevaller is vooral te danken aan de stijging van de olieprijzen na de Russische invasie in Oekraïne. 

Maar ook politiek kent Irak de laatste maanden een stabiliteit die er lang ontbrak. Ondanks een politieke crisis na de parlementsverkiezingen in 2021, leidt Mohammed Shia al-Sudani nu al enkele maanden het land zonder grote problemen. “Het is voor het eerst in lange tijd dat er zowel nationaal als internationaal zoveel steun is voor een Iraakse premier", zo stelt Al Hilou vast. "Al-Sudani toont dat het politiek stelsel kan werken. Dat is van onschatbare waarde voor de democratie in Irak." 

Toch blijft Al Hilou voorzichtig: “Irak kampt vandaag met een enorme jeugdwerkloosheid. Bijna 30 procent van de Irakese jongeren heeft geen baan. Ze hebben wel gestudeerd, vaak als arts of ingenieur, maar in die sectoren zijn er nu eenmaal niet genoeg jobs voorhanden.”

“De overheid probeert tegemoet te komen aan die werkloosheidsgraad door zelf jobs te creëren, maar er zijn vandaag al 8 miljoen Irakezen die voor de overheid werken. Zo creëer je geen gezonde economie. Men moet werken aan economische diversificatie door de privésector te ondersteunen en buitenlandse investeringen aan te trekken”, aldus Al Hilou. “Maar voor veel Westerse bedrijven blijft het vandaag een grote stap om naar Irak te trekken. Ze vrezen nog steeds dat het land te onveilig is om te investeren.” 

Het wantrouwen van de buitenlandse investeerders is niet compleet onterecht. Irak is namelijk nog steeds het zevende meest onveilige land ter wereld. Zo kwamen er vorig jaar nog 740 burgers om het leven bij geweld, bijvoorbeeld bij terreuraanslagen. En ook op vlak van corruptie loopt het land hopeloos achter. Er verdween in 2021 bijvoorbeeld nog 2,5 miljard euro uit de staatskas, met medeweten van de hoogste ambtenaren in het land. 

De Iraakse president Abdul Latif Rashid hekelt echter berichtgeving in de media over Irak. Volgens hem is er in het land na 20 jaar eindelijk terug vrede. Hij wil een einde maken aan het beeld dat Irak een oorlogszone zou zijn. 

Ook Al Hilou ziet na al die jaren eindelijk hoop: “De kaarten liggen goed voor Irak. Nu moet de politiek haar kans grijpen om het juist aan te pakken en de Iraakse jongeren de mogelijkheden geven om een nieuwe toekomst te bouwen voor het land.”