CHECK- Ja, gaten in dak Brussels kraakpand moesten asielzoekers ontmoedigen er te blijven (om veiligheidsredenen)
Op het internet gingen het voorbije weekend enkele filmpjes rond van werkmannen die gaten in het dak van een door migranten bezet kraakpand in Brussel boorden. Volgens verschillende hulporganisaties was dat om de asielzoekers uit het pand te verjagen. Dat klopt, al was dat vooral voor hun eigen veiligheid. Het gebouw staat klaar voor de sloop en momenteel wordt er asbest verwijderd.
In het kort: Op sociale media gaan enkele video's rond van bouwvakkers die gaten in het dak van een Brussels kraakpand met asielzoekers boren. Volgens mensenrechtenorganisaties gaat het om een actie om regen binnen te laten sijpelen en de migranten zo weg te jagen.
Klopt dit? Ja, er werd aan projectbeheerder Beliris gevraagd een aannemer op te roepen om gaten in het dak te boren. Dit als ontmoedigingsmaatregel om het gebouw te betrekken. De Allee du Kaai is klaar voor de sloop en er wordt momenteel asbest verwijderd. Daardoor is de situatie er erg onveilig.
Vorige week werd het tentenkamp aan het Klein Kasteeltje in Brussel ontruimd. Tientallen asielzoekers zochten daarop onderdak in een leegstaande loods van de Allee du Kaai in de Havenlaan, niet zo ver van het Brusselse Noordstation.
Maar vrijdag moesten de asielzoekers daar op aandringen van de politie alweer weg. De beelden van de uitzetting gingen daarop snel rond op sociale media. Vooral enkele video's van werkmannen die gaten in het dak van het gebouw leken te boren, riepen verschillende vragen op. Het regende die dag, dus was de conclusie snel getrokken: de asielzoekers wegjagen door een lekkend dak.
Asbestprobleem
Volgens het kabinet van burgemeester Philippe Close (PS) staat het pand onder toezicht van Beliris. Dat is een projectbeheerder van de federale staat die instaat voor verschillende bouwwerken in het Brussels gewest.
Elien De Swaef, woordvoerder van Beliris, bevestigt dat de Allee du Kaai een van hun projecten is. "Het gaat om een pand dat binnenkort gesloopt wordt voor de aanleg van een park", zegt ze. "Momenteel zijn er afbraakwerken bezig en wordt er asbest verwijderd. De muren zijn helemaal niet stabiel. Daardoor is de situatie er erg onveilig."
BEKIJK - Asbest in 1 minuut uitgelegd:

Dat kan verklaren waarom sommige agenten in wit pak en met speciale mondmaskers opdoken. De Swaef geeft ook toe dat de werklieden op het dak door Beliris werden opgeroepen, maar dat gebeurde volgens haar niet op hun vraag. "Wij hebben hier zelf geen initiatief in genomen", zegt ze. "We kregen van de lokale politie het advies om gaten te boren en hebben daarop onze aannemer opgeroepen."
Ontmoedigingsmaatregelen
Bij de politiezone Brussel Hoofdstad-Elsene ontkennen ze dat het zo is gelopen. "Dit is niet gebeurd op instructie van de politie", laat woordvoerder Ilse Van de Keere weten. Er wordt opnieuw doorverwezen naar het kabinet van burgemeester Close. Daar klinkt het dat VRT NWS contact moet opnemen met projectbeheerder Beliris. De projectbeheerder herhaalt vervolgens dat het louter een advies van de politiediensten volgde.
Uiteindelijk komen we toch opnieuw bij de woordvoerder van de burgemeester terecht die verklaart dat er inderdaad opdracht is gegeven om ontmoedigingsmaatregelen te nemen. Door wie dat precies gebeurde, blijft onduidelijk. De politie verwijst naar de burgemeester en die meent dat de nodige info bij Beliris zit.
De avond voor de uitzetting zou het kabinet van Close ook een nota van Beliris over de lamentabele veiligheidssituatie in het gebouw hebben gekregen. Daarop moet er iemand de beslissing hebben genomen het pand definitief onbewoonbaar te maken.
"Dat is een procedure die we volgen om onveilige panden ontoegankelijk te maken" zegt Carole Poncin, woordvoerder van Philippe Close. Op de concrete maatregel van het boren van gaten, wil ze niet verder ingaan, maar Poncin geeft wel mee dat er "allerlei manieren zijn om mensen te verhinderen in zo'n gebouw te blijven".
Gesloten akkoord
Thomas Willekens, beleidsmedewerker van middenveldsorganisatie Vluchtelingenwerk Vlaanderen begrijpt het veiligheidsargument, maar noemt de manier waarop de uitzetting gebeurde "laakbaar".
"Er was onlangs nog een akkoord met het gewest gesloten om deze mensen maandag te verhuizen", zegt hij. "Waarom Close dan plots op vrijdag al op eigen houtje beslist om toch tot een uitzetting over te gaan en de mensen op straat te zetten, begrijp ik niet goed."
Afscheidsfeest
Eind februari sloot de Allee du Kaai, een sociale ontmoetingsplek uitgebaat door vzw Toestand de deuren. Aangezien er rond die periode ook nog een groot feest met meer dan tweeduizend aanwezigen werd gegeven, waren veel mensen nog niet op de hoogte dat het gebouw op dit ogenblik gesaneerd wordt en dus niet meer veilig is.
Er was onlangs nog een akkoord met het gewest gesloten om deze mensen maandag te verhuizen
Zondag trokken verschillende asielzoekers dan maar naar het toekomstige kantoor van het Nationale Crisiscentrum in Brussel. Volgens Brussels minister-president Rudi Vervoort (PS) werd er voor hen ondertussen een oplossing gevonden.
Conclusie
- Op sociale media gaan enkele filmpjes rond van werkmannen die gaten boren in het dak van een Brussels kraakpand waar asielzoekers hun toevlucht zochten. Het zou een manier zijn om de bewoners weg te jagen.
- Dat klopt. Projectbeheerder Beliris kreeg volgens hen de opdracht van de politie om gaten in het dak te boren. Het pand, de Allee du Kaai, staat klaar om afgebroken te worden en er wordt momenteel asbest verwijderd. Daardoor is er een veiligheidsrisico.
- Het kabinet van de burgemeester bevestigt dat veiligheidsrisico en zegt dat er daardoor opdracht werd gegeven om mensen te ontmoedigen het gebouw nog te betreden. Dat zou een standaardprocedure bij gevaarlijke kraakpanden zijn.
- We beoordelen de stelling dat werkmannen gaten in het dak van een kraakpand boren om asielzoekers te verjagen als waar, maar voegen de nuance toe dat dat gebeurde in het kader van hun eigen veiligheid. Muren waren niet stevig en er werd asbest verwijderd.
Meer informatie over de factchecks van VRT NWS lees je in dit artikel.
Je vindt onze factchecks ook terug bij deCheckers, samen met betrouwbare factchecks van andere Vlaamse redacties. Zoek je meer verhalen van VRT NWS over factchecking desinformatie of online bedrog? Die vind je hier.
Wil je iets laten checken? Stuur ons dan een mail via check@vrtnws.be of vul je vraag in op de website van deCheckers.
VRT NWS is erkend lid van de International Fact-Checking Organisation.