© VRT - Rosine Kuzwa
1 op 6 Belgische koppels heeft medische begeleiding nodig om zwanger te geraken. Dat is een heleboel. Steeds meer mensen worden dus plots lid van een club waar ze nooit deel van wilden uitmaken. Hun intieme, romantische kinderwens wordt een medische IVF-procedure. Ook makers Leander Verdievel en Zita Theunynck behoren tot die club en schreven de reeks vanuit hun eigen ervaringen samen met coscenaristen Hilde Pallen, Sara Theunynck en Astrid van Keulen.
Bourgondische binnenvetters
“In Vlaanderen praten we nog veel te weinig over heftige thema’s als een moeilijke kinderwens.” Bedenker en scenarist Leander Verdievel (41) kan er over meespreken. Na een slopende kankerbehandeling werd hij onvruchtbaar. IVF was de enige oplossing voor hem en zijn vrouw om een kindje te krijgen. 17 (!) mislukte IVF-pogingen later waren ze terug bij af. Leander en zijn vrouw werden uiteindelijk na een lange, moeilijke adoptieprocedure en in totaal tien jaar wachten ouders van twee kinderen.
Voor Leander was het belangrijk om zijn verhaal te vertellen. “Ik noem ons Vlamingen soms ‘Bourgondische binnenvetters’. Binnenvetter is West-Vlaams voor iemand die gevoelens opkropt. We leven graag en goed maar tegelijk vinden we het zo moeilijk om te praten over ons leven en wat we erin meemaken. Uren – wat zeg ik: dagen! – van mijn leven heb ik in wachtzalen van ziekenhuizen gezeten vol beschaamde mensen.” Schaamte, dat is het hoofdgevoel dat je volgens Leander ervaart wanneer je kinderwens niet van een leien dakje loopt. Terwijl dat eigenlijk helemaal niet nodig is. “Je denkt dat je de enige bent met dit probleem. Daarom zwijgen we erover, in de wachtzaal en tegen familie en vrienden. Terwijl we met zo ontzettend veel zijn die hetzelfde meemaken. Daarom schrijf ik De club: omdat mensen zouden weten dat ze niet alleen zijn.”
© VRT
“Soms kon ik iets meemaken in mijn eigen IVF-proces dat enorm tragisch was, maar dan al denken: wauw, dit wordt echt een goede scène voor de reeks.” – Zita Theunynck
Bedenker en scenariste Zita Theunynck (32) wilde samen met haar lief graag een kindje en stopte met de pil. Maar na 1,5 jaar had ze nog altijd geen eisprong. Dus volgde de fertiliteitskliniek met spuiten vol hormonen en kunstmatige inseminatie. Terwijl schreef ze het scenario voor De club. “Het is én makkelijker én moeilijker om zelf dat IVF-traject te beleven terwijl ik De club schreef. Makkelijker omdat je sommige ervaringen beleeft terwijl je erover schrijft. Je hebt zelf de teleurstelling, hoop, vreugde en het verdriet gevoeld. En hoewel dat niet nodig is, helpt het natuurlijk wel bij het schrijven.”
Maar het was ook moeilijk: “Je kan in het gevoel duiken dat nodig is voor je personages, maar dat zorgt ervoor dat je tijdens je werkdag nog eens doorheen al die problemen moet, die je dus thuis, voor en na je uren ook al beleeft. Soms wil je gewoon even weglopen van heel de fertiliteitsshizzle.”
Humor als de beste saus
Zita en Leander vonden het belangrijk om ook humor te gebruiken in de serie. “Ik denk dat de hoopvolle toon heel erg aansluit bij het eerste kernteam van De club: Leander, Sara en ik (en later ook Hilde en Astrid, de andere makers). Dat is nu eenmaal hoe we omgaan met de moeilijke dingen in het leven. Sara en ik zijn ook zussen. En onze levensleuze bij moeilijke dingen is zo wel een beetje: nu is het lastig, maar later is het een leuk verhaal. En dat is eigenlijk echt wel zo. Humor is toch de beste saus”, zegt Zita. En ook het echte leven kon erbij helpen. “Soms maakte ik iets mee in mijn eigen IVF-proces dat enorm tragisch was, maar dacht ik al: wauw, dit wordt echt een goede scène voor de reeks.”
Leander sluit zich daarbij aan: “Een kindje krijgen is eigenlijk iets intiems, iets romantisch tussen 2 mensen. Maar plots wordt dat een soort medische opendeurdag waarbij mijn vrouw open en bloot op een beugelstoel zit terwijl er 7 mannelijke stagiairs binnenkomen. Dan doet het verdomd veel deugd om nadien te kunnen lachen.”
© VRT - Rosine Kuzwa
Kinderwens
Het doel van De club is de conversatie rond IVF open te trekken. Voor mensen die aan het traject bezig zijn, maar ook voor hun omgeving.
“Ik vond het moeilijk om aan het grote publiek te zeggen dat we ermee bezig waren. Omdat je niet weet of het ooit wel zal lukken,” zegt Zita. “Mensen weten ook echt niet wat te zeggen op zo'n moment. De meeste neigen naar: het komt wel goed. Maar het punt is: je weet dat echt niet.” Maar wat kan er dan wel gezegd worden? “Misschien kunnen we niet meer te zeggen dat alles goed komt. En gewoon zeggen: ‘Ik snap dat het lastig is, maar ik hoop mee voor jou.' Dat zou al helpen.”
“Misschien zit het ook al gewoon in het woord 'kinderwens'. Een wens mag je niet uitspreken, of hij komt niet uit. Ik denk dat we dat allemaal nog een beetje geloven. Terwijl dat uiteraard dikke onzin is.”
De club sluit aan bij het echte leven. Naast de serie op VRT 1 is op VRT MAX ook de reeks Welkom bij de club te zien. Acteur Dominique Van Malder en maker Leander gaan in gesprek met Vlaamse koppels die zelf door het IVF-traject gaan. “Ik wou absoluut dat dit format erbij kwam: het toont aan hoe realistisch de reeks is, hoe het echt uit het leven is gegrepen,” zegt Leander. “Ik ben immens trots op Welkom bij de club en de zes koppels die iets heel on-Vlaams doen. Ze zwijgen niet langer, maar zijn ongeremd en eerlijk over wat de impact is van IVF op liefde en leven. Ik ben misschien niet heel neutraal, maar het is aanrader. Naast De club natuurlijk!”
Je kan De club bekijken op VRT MAX, net zoals Welkom bij de club.