Als je eens wist over partnergeweld.

Na de aangrijpende en spraakmakende eerste reeks van Als je eens wist over kindermishandeling gaan Hilde Van Mieghem en haar team in een tweede reeks dieper in op partnergeweld. Getuigenissen van slachtoffers, plegers en experts tonen dat die problematiek zo mogelijk nog een groter taboe en een complexer thema is dan kindermisbruik.

Vaak zijn trauma’s uit de kindertijd ook onlosmakelijk verbonden met intrafamiliaal geweld. Maatschappelijk blijft men steken in het cliché van de vrouw met het blauwe oog en de man als agressief monster, maar de realiteit is veel genuanceerder. Geweld binnen het gezin wordt zowel door vrouwen als mannen gepleegd. Door het gebrek aan degelijk onderzoek, verouderde wetgeving, preventie en een gebrekkige opleiding bij politie en in de zorgsector wordt partnergeweld onbewust mee in stand gehouden. Maar ook buren, familie, vrienden en omstaanders sluiten de ogen en houden zich aan de dwingende regel je beter niet te moeien met een huwelijk.

Niet zelden zijn criminaliteit, geweld, druggebruik, alcoholmisbruik, ziekteverzuim en suïcide een rechtstreeks gevolg van deze problematiek. Deze tweede reeks van Als je eens wist wil de blinde vlek rond dit probleem zichtbaar maken en er de alarmklok over luiden.

Een productie van Borgerhoff & Lamberigts voor Canvas.

Partnergeweld is een gigantisch probleem in België. Helaas is het taboe even groot. Het zorgt voor onnoemelijk veel leed en de gevolgen zijn desastreus. Het zet zich onverbiddelijk verder, van generatie op generatie.  1 op 5 vrouwen en 1 op 7 mannen is slachtoffer.

70 % van het partnergeweld is wederzijds. We doorprikken het cliché dader-slachtoffer en we belichten de verschillende vormen: psychisch, fysiek en/of seksueel geweld. Bij 30% van het partnergeweld spreken we van intiem terrorisme. Hier is wel degelijk sprake van geweld uit één richting. De dader lijdt vaak aan een karakterstoornis. De slachtoffers worden volledig gegijzeld.  

Eén van de grootste misverstanden en taboes, namelijk dat vrouwen slachtoffer zijn en mannen dader, wordt in deze aflevering ontkracht. Door de maatschappelijke blindheid voor dit probleem blijven mannen volledig in de kou staan. Voor hen is het nog moeilijker om er mee naar buiten te komen en hulp te zoeken.

Maar algemeen, ook bij vrouwen, zijn politie, justitie, dokters en andere actoren niet voldoende opgeleid en weten dan ook niet hoe met partnergeweld om te gaan. Als men al de moed heeft om klacht in te dienen, belandt de klacht maar al te vaak op de stapel of wordt ze geseponeerd. Ook buren, vrienden en collega’s kijken weg.

Vechtscheiding is een nieuwe vorm van partnergeweld. Bij alle vormen van partnergeweld heeft het een nefast effect op kinderen, maar bij vechtscheidingen zijn kinderen al helemaal de dupe en worden ze in het gevecht misbruikt. Vaak zijn ouders zich daar totaal niet van bewust.

Het is uniek om een vader, moeder en dochter uit hetzelfde gezin aan het woord te horen over hoe zij de jarenlange strijd om de verblijfsregeling hebben ervaren. Voor de ene ouder is het stalking, voor de andere ouderverstoting. Voor het kind is het de hel. Advocaten, rechters en hulpverleners zijn zeer vaak een onderdeel van het probleem en gooien eerder olie op het vuur dan dat ze hulp bieden. Het is een van de meest tragische en onderschatte vormen van partnergeweld.

In de laatste aflevering van Als je eens wist onderzoeken we de gevolgen van partnergeweld voor de slachtoffers en de mogelijkheid tot herstel. Hoe doorbreek je de cirkel van intrafamiliaal geweld? Kan je dat alleen? Waar kan je terecht?

Ook daders hebben hulp nodig. We spreken met een pleger die erin geslaagd is om het geweld - dat hij al van in de kindertijd onderging en verderzette naar zijn partner toe - te stoppen.

Er is dringend nood aan aandacht en middelen om plegers én slachtoffers de hand te reiken en te helpen. Partnergeweld kost onze maatschappij, naast het vele leed, miljarden. De WHO betitelt partnergeweld als een pandemie.

Experten aflevering 1, 2 en 4

Dr. Marc Van Steenkiste (psychiater), Prof. Dr. Ines Keygnaert (experte seksueel geweld), Marijke Weewauters (experte gendergeweld), Pascale Franck (Family Justice Center), Erin Pizzey (oprichtster vluchthuizen), Prof. Dr. Frédéric Declercq (expert daderpathologie)

Experten aflevering 3

Herman Dams (jeugdrechter), Kim Huysmans (psychologe), Gerda Lindekens (begeleider contactherstel)

Naar aanleiding van Als je eens wist organiseert Canvas op donderdag 25 maart een Canvas Connect webinar met Dr. Marc Van Steenkiste en een bijdrage van Hilde Van Mieghem.

Het webinar met het thema 'Hoe doorbreek ik het patroon van partnergeweld?’  gaat in op de psychologische dynamieken van de problematiek en hoe die te doorbreken.

Tickets vanaf 9 maart (15 euro per ticket), meer info vanaf die dag op canvas.be.