vrijdag 28 april 2023
28 april 2023

Een beestige kijk achter de schermen bij VRT Archief

Beestig! Naast de jaarlijkse Erfgoeddag zijn er dit jaar ook de Erfgoedweken voor scholen. Met een archief dat teruggaat tot 1931 heeft ook de publieke omroep heel wat schatten in huis. VRT Archief engageert zich dan ook om het erfgoed van VRT voor de klas te brengen, en klassen naar VRT uit te nodigen voor een exclusieve blik op onze collectie.

Op 1 februari 1931 startten de uitzendingen van de NIR/INR, onze publieke omroep. Radioprogramma’s werden toen vooral live uitgezonden. Maar gelukkig namen de programmamakers soms interviews en muziek op. Dat deden ze op lakplaten. Wat daarvan nog bewaard is gebleven, vinden we terug in de kelders van VRT.

De platen zijn unieke opnames uit een periode waarin er van televisie nog geen sprake was. Een getuigenis in klank brengt stemmen en muziek van toen weer tot leven. Zo was er onlangs nog de ontdekking van de herbegrafenis van Paul van Ostaijen in 1952, een opname waarvan niemand wist dat ze in de kelder lag en waar zelfs de biograaf van de dichter nooit van gehoord had. Ook de opname van het Scherzando, het tweede deel uit het Strijkkwartet van Peter Benoit, is zo’n bijzondere vondst. De oudste opname van dit muziekwerk bevindt zich op een lakplaat in het archief van VRT. En nog een bijzondere opname is die van een kapitein van een Congoboot in 1946: net aangemeerd vertelt de kapitein over welke dieren hij meebracht voor de Zoo Antwerpen.

Steinerschool Brussel op de set van F.C. De Kampioenen

Erfgoedklasbakken

Op 23 april 2023 organiseert FARO de Erfgoeddag, dit jaar omringd door de Erfgoedweek  voor scholen. Medewerkers van VRT Archief staan dan voor de klas, op 18 en 28 april. Zowel in het lager als het secundair onderwijs brengen ze hun kennis over de lakplaten over aan de leerlingen, aangepast aan het doelpubliek.

Thomas Eyskens en Geraard Goossens in De Groene School in Anderlecht © Antoine Sedran - VGC

VIP-rondleiding bij VRT Archief

Maar klassen kunnen ook naar VRT komen om een kijkje te nemen. Zo schreven 100 leerlingen en hun leerkrachten zich in voor een exclusieve kijk achter de schermen bij VRT Archief en VRT.

Wat was er vóór het digitale tijdperk? Heeft de omroep alles wat ooit uitgezonden werd nog in haar bezit? Hoe werden geluid en beeld doorheen de jaren opgeslagen? Heeft er iemand ooit een filmpellicule gezien? En wat gebeurt er met zo’n film als een programmamaker die nodig heeft? Dat komen de leerlingen en leerkrachten op donderdag 20 april en dinsdag 25 april te weten.

Uitleg in de filmkelder door Tim De Canck

Veel beestjes in ons archief!

De leerlingen maakten kennis met Kraakje, in de jaren 60 de sidekick van Tante Terry in het programma Klein, klein kleuterke. Achttien jaar lang presenteerde Tante Terry dit programma. Kraakje zelf huist op de dag van vandaag nog altijd tussen de kleutertjes in een kleuterklas in Bornem.

Kraakje

Waarom engageert VRT Archief zich hiervoor?

Veel leerlingen kennen VRT enkel van haar televisie-, radio- en onlinemerken. Daarnaast komen jongeren regelmatig in contact met ons archiefmateriaal, dat van de samenwerking tussen VRT Archief en meemoo, Vlaams instituut voor het archief, doorstroomt naar Het Archief voor Onderwijs. Op die manier kunnen leerkrachten en leerlingen het ontsloten archief van VRT in de klas gebruiken.

Maar kennen de leerlingen de geschiedenis van de publieke omroep? Weten ze dat er een archief is en waarom het belangrijk is dat VRT zich inspant om zoveel mogelijk te bewaren en te ontsluiten voor de toekomst? VRT Archief wil deze vragen graag beantwoorden, om zo de leerlingen iets bij te leren over het belang van het archief van de publieke omroep. 

Elsy Raemdonck geeft uitleg over filmdigitalisatie

Aan de slag met de EDUbox Cultuur

De EDUbox Cultuur kreeg een tijdje geleden een update naar aanleiding van de Erfgoedweek voor scholen. EDUbox is een educatief concept van VRT voor het secundair onderwijs, met VRT-experten als leerkrachten van dienst. Met filmpjes, apps en interactieve tools duiken leerlingen in verschillende maatschappelijke thema’s. Bestel of download nu de EDUbox Cultuur: een verruimende blik op de wereld om je leerlingen bewust te maken van wat cultuur en erfgoed precies inhouden.

Edubox Cultuur

Meer over Archief

Iconisch tv-programma ‘Voor Boer en Tuinder’ opnieuw te zien op het kleine scherm

VRT-archief toegankelijk via hetarchief.be

Eindelijk teruggevonden! Het historische interview over de oerknaltheorie

VRT geeft landbouwsector unieke blik op landbouwpraktijken van de vorige eeuw

VRT Archief en Vranckx duiken in het archief van het Belgisch leger

Dertig jaar boerenstiel op de kaart dankzij ‘Boeren op de buis’

Geen Canon van Vlaanderen zonder het VRT-archief

Een beestige kijk achter de schermen bij VRT Archief