Brussels Declaration

Publieke omroepen komen op voor de veiligheid van journalisten, vrije media en democratie.

Aangezien de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens al sinds 1948 bepaalt  dat “een ieder recht heeft op vrijheid van mening en meningsuiting, wat de vrijheid impliceert om zonder inmenging een mening te koesteren en om door alle middelen en ongeacht grenzen inlichtingen en denkbeelden op te sporen, te ontvangen en door te geven”[1];

Aangezien de vrijheid van meningsuiting en de persvrijheid essentiële fundamenten van een democratische samenleving zijn, die worden erkend door het Europees Hof voor de Rechten van de Mens, dat stelt dat “[...] een ‘democratische samenleving‘ niet zonder pluralisme, tolerantie of verdraagzaamheid kan bestaan”[2];

Aangezien deze vrijheden worden bedreigd door het groeiende fysieke geweld tegen en de toenemende online intimidatie van journalisten, crews en mediaprofessionals, waarbij vrouwen en ondervertegenwoordigde groepen[3] disproportioneel vaak het doelwit zijn – een trend die door Unesco “een klimaat van endemische persvijandige retoriek, ook van politieke leiders” wordt genoemd[4];

Aangezien deze tendens aan kracht wint in het spoor van de COVID-19-pandemie, de toegenomen zelfcensuur van journalisten, waardoor steeds meer professionals de nieuws-en mediawereld verlaten en waardoor het pluralisme en de democratie steeds meer onder druk komen te staan[5];

Om al die redenen hebben alle ondertekenende mediaorganisaties de volgende principes aangenomen, waaraan zij zich zullen houden en die zij zullen verdedigen, zowel individueel als door middel van gezamenlijke actie.

Alle journalisten, crewleden en mediaprofessionals moeten hun werk veilig kunnen uitvoeren. Om dat doel te bereiken verplichten de ondertekenaars zich ertoe om hun werknemers de nodige middelen ter beschikking te stellen en de nodige steun te bieden om hen te beschermen tegen fysiek geweld en online intimidatie. Tegelijk willen zij de publieke opinie bewuster maken van deze aanvallen op de democratie.

De ondertekenaars verplichten zich ertoe om elke poging om de onafhankelijkheid van publieke omroepen te ondermijnen – door middel van politieke druk, financiële bedreigingen of retributies, intimidatie van of aanvallen tegen werknemers of mediavijandige retoriek - openlijk te veroordelen.
Ze engageren zich ook om het verschil tussen publieke omroepen en staatsomroepen nog duidelijker te maken.

Als antwoord op de wereldwijde desinformatiecrisis verbinden de ondertekenaars zich ertoe om betrouwbaar nieuws en betrouwbare informatie te brengen, initiatieven om feiten te verifiëren (fact-checks) te ondersteunen, de mediageletterdheid te stimuleren en aanzetten tot haat op hun platforms te monitoren en te verwijderen

Een diverse mix van openbare, lokale en private nieuwsmedia is fundamenteel voor een sterk nieuwsecosysteem en een gezonde democratie. En dus verplichten de ondertekenaars zich ertoe om met andere binnenlandse mediakanalen samen te werken om op die manier de lokale journalistiek te beschermen – o.a. door best practices voor de veiligheid van journalisten te delen en gemeenschappelijke standpunten over gezamenlijke uitdagingen in te nemen.

Om de idealen van pluralisme, tolerantie en verdraagzaamheid die democratische samenlevingen schragen, te versterken, verplichten de ondertekenaars zich ertoe om de diverse samenstelling en de diverse perspectieven van de bevolkingsgroepen die zij dienen, preciezer weer te geven - zowel in hun programma’s als in hun personeelsbestand – en inspanningen te leveren om hun werkomgeving voor iedereen inclusief te maken.

• Radio-Télévision belge de la Communauté française (RTBF) - BEL

• Vlaamse Radio- en Televisieomroeporganisatie (VRT) - BEL

• Radio-Canada - CAN

• CBC/Radio-Canada - CAN

• France Télévisions - FRA

• Radio France - FRA

• British Broadcasting Corporation (BBC) - GBR

• Nederlandse Publieke Omroep (NPO) - NLD

• European Broadcasting Union (EBU) – INT ORG

• Public Media Alliance (PMA) – INT ORG

• Les Médias Francophones Publics – INT ORG

• Zweites Deutsches Fernsehen (ZDF) - DEU

• Arbeitsgemeinschaft der öffentlich-rechtlichen Rundfunkanstalten der Bundesrepublik Deutschland (ARD) - DEU

• International Federation Journalisme – INT ORG

• European Federation of Journalists – INT ORG

• Knowledge Network Corporation – INT ORG

• Die Schweizerische Radio- und Fernsehgesellschaft (SRG SSR) - CHE

• Médias multiplateforme éducatif et culturel du Québec - CAN

• Sveriges Utbildningsradio - SWE

• France Médias Monde - FRA

• Yleisradio - FIN

• Sveriges Television (SVT) - SWE

• Asia - Pacific Broadcasting Organisation – INT ORG

• Lituanian National Television and Radio - LTU

• TV5 Québec Canada - CAN

• TV5MONDE – FRA/INT ORG

• Televisión América Latina (TAL, Union of Latinamerican Public, Educational and Cutlural Broadcasters) - INT ORG

• Sindicato Nacional de Periodistas de Costa Rica - CRI

• Korean Broadcasting System (KBS) - KOR

• Radio New Zealand (RNZ) - NZL

• Radio Télévision Suisse (RTS) - CHE

• Radio and Television of Bosnia and Herzegovina - BIH

• Österreichischer Rundfunk (ORF) - AUT

• Rádio e Televisão de Portugal (RTP) - PRT

• NHK (Japan Broadcasting Corporation) - JPN

• Australian Broadcasting Corporation - AUS

[1] Universele Verklaring van de Rechten van de Mens, zoals verkondigd op 10 december 1948.

[2] Handyside v. United Kingdom (7 december 1976), Columbia University; globale vrijheid van meningsuiting

[3] Zie rapporten van Unesco, de Internationale Mediastichting voor Vrouwen, Verslaggevers Zonder Grenzen en Amnesty International.

[4] Hoogtepunten uit het rapport van de Directeur-Generaal van Unesco over de veiligheid van journalisten en het gevaar van straffeloosheid (2020).

[5] Wanted! Real action for media freedom in Europe (Gezocht! Echte actie voor mediavrijheid in Europa), jaarverslag door de partnerorganisaties van het Europees platform van de Raad van Europa voor de bevordering van de bescherming van de journalistiek en de veiligheid van journalisten.