Wat is een podcast? Met de 12 favorieten van Frank Deboosere

Ward Bogaert, radiomaker bij Radio 1, omschrijft het als volgt: “Een podcast is een audiostuk dat niet op de radio komt, maar je via je smartphone, tablet of computer beluistert waar en wanneer je dat zelf wil.” Het woord zelf is dan ook een samentrekking van iPod (een van de eerste zakapparaten waarop digitale audiobestanden afgespeeld kunnen worden) en broadcast (het Engelse woord voor uitzending). 

Ook weerman Frank Deboosere is podcastluisteraar én -maker. “Het is een manier om eender welk onderwerp, op eender welk moment te kunnen beluisteren”, zegt hij. “Ik heb er een hele resem klaarstaan, gemaakt door mensen die ik interessant vind. Die komen automatisch bij mij binnen, zodat ik ze kan beluisteren wanneer ik onderweg ben met de fiets. En als ze te veel zagen, druk ik op de knop en begin ik aan de volgende.”

Op zijn persoonlijke website heeft Deboosere een aflevering van Meer weer, voor elke dag van het jaar. Hij host ook elke maand de VRT NWS-podcast Planeet Frank, over het klimaat en allerlei weerfenomenen. “Daarvoor ga ik aan de slag met vragen van luisteraars en zoek ik deskundigen die me het antwoord kunnen geven. 

Waar ik mijn eigen podcast gewoon zelf in elkaar steek, worden de opnames en montages van Planeet Frank gedaan door de schitterende sonorisator Christine Van Tichel. Zij zorgt dat de gesprekken niet te saai worden, er af en toe geluidjes weerklinken, enzovoort.”

Ward Bogaert begon in 2016 samen met Philip Heymans aan Iemand voor Radio 1, een podcastreeks over gewone mensen met sterke verhalen. 

In 2020 bundelden de twee opnieuw de krachten voor Drie dagen, over een vrouw die euthanasie wil. Met succes, want in februari 2021 kregen de makers er de titel van Meesterverteller voor, uitgereikt door de Stichting Verhalende Journalistiek.

Bogaert: “Een podcast maken is iets helemaal anders dan een item op de radio. Een podcastluisteraar kiest er bewust voor om actief en gericht te luisteren naar wat hem aangeboden wordt. Dat zorgt voor een intiemere relatie met de maker. Als je een podcast maakt, moet je bijna op de schouder van je luisteraar zitten en in zijn oor fluisteren.”

Podcasts kunnen over alle mogelijke onderwerpen gaan en kunnen verschillende vormen aannemen. Sommige makers zijn gewoon gastheer van een eigen talkshow, anderen maken auditieve reportages die ze monteren met geluiden en muziek. “Vroeger werden zulke documentaires nog effectief uitgezonden op de radio”, zegt Bogaert. “Maar sinds de komst van het internet moet alles sneller en gebalder, dus verdween dat genre van de radio. Het eigenaardige is dat er op een bepaald moment weer een hang naar vertraging is ontstaan, naar de wat langere en meer genuanceerde audiostukken. En dat zijn mensen dan weer gaan zoeken op de plek die er verantwoordelijk voor was dat het op de radio niet meer kon. Het internet is zelf met de oplossing gekomen om de zaken weer trager aan te pakken.”

Een podcast downloaden is zo simpel als wat, maar je moet weten hoe je er aan begint. In 2016 deed Ward Bogaert al eens deze verdienstelijke poging om het uit te leggen aan intussen wijlen radiocoryfee Lutgart Simoens, bij de start van de reeks Iemand.

De eenvoudigste manier om een podcast te beluisteren, is via een speciaal daarvoor ontworpen app voor de smartphone of tablet. 

De handigste app op iPhone en iPad heet Apple Podcasts en staat standaard geïnstalleerd op elk toestel met een recent besturingssysteem. 

Op een Android-smartphone staat er geen standaard podcast-app, daarom moet je er eerst een downloaden. Goede voorbeelden zijn Google Podcasts, Podcast Addict of Pocket Casts, maar er zijn nog tientallen andere mogelijkheden. Daarvoor ga je naar de Play Store en typ je de naam van de gewenste app. 

Gebruik je streamingdienst Spotify, dan kan je ook de podcastfunctie van deze app gebruiken. En via de apps van de VRT radiomerken kan je onze eigen podcasts terugvinden.

Om een podcast te vinden, ga je naar de zoekfunctie van de app. Typ daar de gewenste naam (bijvoorbeeld: Iemand, Planeet Frank of #weetikveel) en klik op de afbeelding van de podcast die je wil beluisteren. Klik je dan nog eens op ‘abonneer’ of ‘subscribe’, en alle nieuwe afleveringen van de podcast zullen automatisch aan je app worden toegevoegd. Deze worden dan gedownload, dus op je toestel bewaard. Handig, want zo zijn ze ook te beluisteren wanneer je niet met het internet verbonden bent. En zo kan je onderweg naar het werk, tijdens het lopen, of ‘s avonds in bed makkelijk luisteren naar favoriete podcast.

Luister je liever via de computer, dan kan je vaak gewoon terecht op de website van de podcastaanbieder. Je kan ook speciale software installeren, die meestal gratis verkrijgbaar is. Die zal er voor zorgen dat de podcasts automatisch zullen downloaden, of dat ze desgewenst op andere toestellen kunnen worden overgezet. Ook hier kan Spotify een makkelijk alternatief zijn.