VRT kiest voor betrouwbare artificiële intelligentie

Onze visie op AI

We maken innovatie en een toegankelijke mediabeleving mogelijk en creëren waarde door alle medewerkers in staat te stellen AI-technologie op een verantwoorde wijze te gebruiken: om het leven en de samenleving van onze gebruikers te verrijken in overeenstemming met onze waarden, onze publieke opdracht en onze wettelijke en regelgevende verplichtingen, en het vertrouwen van de mediagebruikers in de omroep te borgen en te versterken. We zorgen dat we de risico's rond AI zo goed mogelijk beheersen en beheren. Zo kan VRT ook in AI een onderscheidende rol spelen.

We hanteren onderstaande basisprincipes voor het gebruik van AI op VRT:

• Respect voor waarden en publieke opdracht

AI wordt enkel ingezet als het de publieke meerwaarde versterkt en het werk van onze medewerkers ondersteunt. Dan gaat het over betrouwbare en toegankelijke content met creatieve meerwaarde, steeds in lijn met onze kernwaarden: echt, creatieve durf en impact.

AI mag daarbij nooit de redactionele onafhankelijkheid of geloofwaardigheid ondermijnen. AI-gedreven processen zoals personalisatie mogen niet ten koste gaan van de kwaliteit en authenticiteit van ons werk.

AI mag niet leiden tot uitsluiting of discriminatie, maar wordt juist ingezet om diversiteit en toegankelijkheid te versterken. Zo kan AI bijvoorbeeld helpen om meer content toegankelijker te maken via automatische ondertiteling voor slechthorenden. Daarom gebruiken we AI-tools bewust en doordacht: we controleren AI op mogelijke vooroordelen, zorgen voor een duidelijke bronvermelding en hebben oog voor privacy.

Als publieke omroep dragen we de verantwoordelijkheid om het brede publiek te betrekken en wegwijs te maken in deze digitale transformatie. We leggen waar dit opportuun is transparant uit hoe AI werkt in onze programma’s en platformen, welke kansen en risico’s er zijn, en hoe gebruikers AI-content kunnen herkennen, bijvoorbeeld via labels.

• Transparantie

AI kan veel waarde toevoegen, maar enkel als het gebruik ervan helder is voor ons publiek. We communiceren duidelijk als AI een inhoudelijke impact heeft op onze programma’s of platformen en als AI-content door gebruikers als echt kan worden ervaren.

• Verantwoordelijk en betrouwbaar

AI-resultaten worden altijd kritisch gecontroleerd en enkel gebruikt als die voldoen aan onze kwaliteitsnormen. De publicatie van content die verwerkt is door AI gebeurt pas na een grondige toetsing op feiten, nuance, context en mogelijke vooroordelen.

AI mag nooit het bronnengeheim of de vertrouwelijkheid van informatie schenden. AI-resultaten moeten gecontroleerd worden op risico’s rond onder andere auteursrecht, het respecteren van persoonlijke rechten en brongebruik.

• Menselijke creativiteit centraal

AI is een hulpmiddel en geen vervanging. Mensen blijven altijd verantwoordelijk voor de eindbeslissing en het eindresultaat. AI ondersteunt de menselijke creativiteit en is een hefboom voor verschillende (creatieve) processen binnen VRT.

• Veilig, privacybewust en duurzaam

We dragen zorg voor de veiligheid en privacy van bronnen, medewerkers en het publiek als we werken met gevoelige data. AI-toepassingen die persoonsgegevens verwerken, moeten voldoen aan de GDPR-wetgeving.

Ook duurzaamheid is belangrijk. Generatieve AI-systemen verbruiken veel energie en water om datacenters te koelen en elektriciteit op te wekken. Dit is vooral het geval bij systemen die beelden genereren. Het is dus niet de bedoeling om voortdurend beelden te genereren zonder duidelijke toegevoegde waarde. Het verbruik van verschillende modellen varieert enorm. Daarom houden we bij de keuze van AI-tools, in de mate van het mogelijke, ook rekening met hun energie- en klimaatimpact op basis van relevante data.

• In lijn met de wetgeving

AI-gebruik binnen VRT is altijd in lijn met nationale en Europese wetgeving. Als referentiekader doen we beroep op de Europese AI Act, de Code van de Raad voor de Journalistiek, GDPR, IP/Copyright wetgeving en het recht op afbeelding.

Het gebruik van deepfakes (AI-gegenereerde of gemanipuleerde beelden, audio of video die sterk lijken op echte personen, voorwerpen, plaatsen, entiteiten of gebeurtenissen), stemklonen en AI-beelden is enkel toegestaan wanneer zowel de wet als deontologische codes dit toelaten.

Voor meer informatie over de toepassing van AI binnen de nieuwsberichtgeving, bekijk hier het AI-charter van VRT NWS.