Kan dat nog, nu er in Vlaanderen steeds minder open, onbebouwde ruimte is? De beschikbare ruimte raakt immers stilaan ingenomen. Bovendien is het niet eenvoudig om gebruikte ruimte anders in te vullen: waar een weg loopt, kan niet zomaar een parkje komen. En waar een zwembad staat, is het moeilijk om huizen te bouwen. We beginnen alsmaar vaker de gevolgen te ondervinden van de slechte ruimtelijke planning van de afgelopen decennia.
Hoog tijd dus om nieuwe en betere plannen te maken! Dit is nodig om de open ruimte van nu te bewaren en te verbeteren en de ingenomen ruimte beter te leren gebruiken. Hoe we de ruimte in Vlaanderen kunnen transformeren, kom je te weten in de EDUbox Ruimtelijk bewustzijn.
De EDUbox Ruimtelijk bewustzijn: Mijn keuzes voor een duurzame buurt is een initiatief van VRT in samenwerking met deze inhoudelijke partners: Departement Omgeving van de Vlaamse Overheid, De Ambrassade, Kind & Samenleving vzw en de Vereniging Leraars Aardrijkskunde vzw.
Wat zit er in de EDUbox Ruimtelijk bewustzijn?
De EDUbox bestaat uit 5 delen, die je als leerkracht in maximum 2 lesuren met je leerlingen kan doorlopen.
In deel 1 worden de jongeren zich bewust van de ruimte die ze zelf gebruiken om hun leven te leiden. Waar wonen ze, waar is hun school, waar hangen ze rond met vrienden? Blijkt dat de leefomgevingen van jongeren heel erg kunnen verschillen, afhankelijk van waar ze wonen. Die grote verschillen zie je ook bij bekende mensen: we volgen chocolatiers Dominique en zoon Julius Persoone en VRT NWS-journaliste Aurélie Boffé. Professor Tom Coppens (UA) legt in een video uit wat de gevolgen zijn van slecht ruimtegebruik en de verkeerde keuzes die in het verleden werden gemaakt, bijvoorbeeld voor onze mobiliteit en levenskwaliteit. De situatie in Vlaanderen wordt ook rijkelijk geïllustreerd met recent cijfermateriaal, infografieken en sprekende foto’s en kaarten.
In deel 2 leren de jongeren wie verantwoordelijk is voor het maken van nieuwe plannen en met welke uitdagingen dat gepaard gaat. Ze ontdekken ook welke principes daar anno 2023 voor gehanteerd worden. Deze principes moeten Vlaanderen transformeren naar een regio waar ruimte duurzaam wordt gebruikt. De leerlingen krijgen ook tal van inspirerende voorbeelden uit binnen- en buitenland waarbij aandacht geschonken wordt aan ontharding, verdichting, verweving, meer groen en natuur, … In een video komen we van Hedwig Truyts (Team Vlaamse Bouwmeester) te weten waarom de Vlaamse Bouwmeester werd aangesteld en wat zijn rol is in het ontwerpen van de publieke ruimte.
In deel 3 gaan de leerlingen zelf aan de slag met een speciaal voor deze EDUbox ontwikkelde simulator, waarbij ze zelf een buurt mogen ontwerpen. Hoe zouden zij Vlaanderen transformeren naar een regio waar de ruimte duurzaam gebruikt wordt en die leefbaar is voor iedereen?
In deel 4 krijgen de leerlingen dilemma’s voorgeschoteld die hen doen nadenken over keuzes die ze binnen 10 jaar zullen moeten nemen. En als ze nu al hun stem willen laten horen in het debat rond duurzaam ruimtegebruik, kan dat. We gingen een kijkje nemen in het Limburgse Pelt, waar jongeren een actieve rol spelen in het ontwerp van de stad dankzij een participatief project.
Deel 5 ten slotte linkt naar extra interessant materiaal over het thema, volledig op maat van jongeren.
Aan de slag met de EDUbox Ruimtelijk bewustzijn
De EDUbox Ruimtelijk bewustzijn is beschikbaar als interactieve website en als downloadbare pdf in de catalogus op de website van EDUbox. Deze formats zijn ideaal lesmateriaal voor zelfstandig groepswerk in de klas.
Daarnaast kan je er een interactieve videoles vinden, waarin VRT NWS-journalist Vincent Verelst de leerling door de EDUbox loodst. Deze vorm kan individueel en thuis worden gevolgd.
Elke EDUbox is voorzien van een handleiding voor leerkrachten met extra informatie en voorstellen tot differentiatie.
De interactieve tool werd ontwikkeld door Treecompany, een innovatiebureau dat via online tools mensen wil informeren over en betrekken bij maatschappelijke thema's.
Wat is EDUbox?
EDUbox is een educatief en interactief concept van VRT om jongeren te laten kennismaken met één bepaald maatschappelijk thema. Eerder kwamen al onderwerpen als sociale media, artificiële intelligentie, duurzaamheid en gezondheid aan bod. Elke EDUbox informeert, inspireert en stimuleert jongeren om zelf met het onderwerp aan de slag te gaan.
Een overzicht van alle bestaande EDUboxen vind je op de website van VRT. Elke EDUbox wordt gemaakt op maat van leerlingen van het secundair onderwijs. Het lespakket bevat tekst, audiovisueel materiaal, opdrachten én een interactieve tool. Als leerkracht kan je dit gratis leermiddel inzetten om te werken aan specifieke eindtermen binnen verschillende sleutelcompetenties.
