vrijdag 26 november 2021
26 november 2021

Wetenschap voor én door iedereen

28 november 2021 - Wetenschap maakt ons leven makkelijker, beter én leuker. De VRT zet zich in om wetenschap en technologie toegankelijk te maken voor een groot publiek. Soms verdiepend voor kenners, soms verbredend voor liefhebbers. 

Planeet Frank Alexander Dumarey

In verschillende programma’s en initiatieven zet de publieke omroep de schijnwerpers op alles wat te maken heeft met wetenschap en technologie. 

1.   De Universiteit van Vlaanderen

De Universiteit van Vlaanderen heeft als missie wetenschap toegankelijk te maken voor iedereen. In video’s en podcasts volg je colleges van de meest begeesterende wetenschappers van alle Vlaamse universiteiten. Zij laten je kennismaken met de wetenschap achter boeiende vragen. Hoe vind je een goed lief op Tinder? Wat is nu eigenlijk het beste dieet? En doen dieren aan politiek?

Universiteit van Vlaanderen © VRT - Sofie Silbermann

2.   EDUbox: de kracht van wetenschap als rode draad 

Met EDUbox voor het secundair onderwijs dompel je je klas onder in boeiende maatschappelijke thema’s. Wat is artificiële intelligentie precies en hoe werkt het? Waarom kan de ene ziekte uitgroeien tot een pandemie en de andere helemaal niet? Elke EDUbox is verrijkt met audiovisueel materiaal en uitleg door VRT-experten, met interactieve leerervaringen op maat van jongeren. Ontdek alle EDUboxen op vrt.be/edubox.

3.   #STEMhelden

Of ze nu in de ban zijn van robots, een fascinatie hebben voor technologie of willen bouwen aan een betere wereld: voor kinderen zijn er redenen genoeg om te kiezen voor een STEM-opleiding in het secundair onderwijs. Samen met het STEM-platform en Technopolis zet de VRT verschillende STEM-profielen en -beroepen positief in de kijker zetten, om kinderen te stimuleren voor STEM te kiezen in het middelbaar. Zo bracht een van de #STEMhelden een bezoek aan de VRT-nieuwsdienst. Bekijk alle video’s op VRT NU.

4.   VRT NU & VRT NWS

Kijk altijd en overal naar je favoriete programma's en documentaires over wetenschap en natuur met VRT NU via de site of app. Onze kijktip: de vijfdelige Canvas-reeks Wat houdt ons tegen? met Jill Peeters.

VRT NWS houdt je op de hoogte van de wetenschappelijke en technologische actualiteit en ontwikkelingen. De VRT-nieuwsdienst is sinds 2017 onderverdeeld in verschillende themaredacties, elk met zijn eigen specialisatie zoals cultuur, economie en wetenschap. Elke themaredactie verwerft zo diepgaande expertise en een uitgebreid netwerk in het vakgebied.

5.   Samenwerken rond interactieve wetenschapscommunicatie

Van het weerbericht tot de coronacijfers, wetenschappelijke informatie heeft een impact op ons dagelijkse leven. Met de groei in nepnieuws wordt heldere en toegankelijke wetenschapscommunicatie ook steeds belangrijker. Dat doe je door je bronnen te vermelden en je publiek zelf te betrekken in de interpretatie ervan. 

Daarvoor werkt de VRT samen met KU Leuven, LUT University (Finland), LUCA School of Arts en Knowle West Media Centre (UK) aan het Europees gesubsidieerd project ParCos. Hierin onderzoeken we manieren om wetenschappelijke data en verhalen naar een breed publiek te brengen. Zo kijken we naar de mogelijkheden om mensen beter te bereiken, zoals met publieke schermen, alsook naar de vormgeving van verhalen zelf. Want uiteindelijk is wetenschap voor iedereen, en door iedereen. En dat start al bij de communicatie ervan. 

Het ParCos-project is gefinancierd door het onderzoeks- en innovatieprogramma Horizon 2020 van de Europese Unie in het kader van subsidieovereenkomst nr. 872500.

(Lees verder onder de video)

Videospeler inladen...

 

De VRT is ook partner van de Vlaamse PhD Cup, de wedstrijd die pas gepromoveerde doctors aanspoort om hun onderzoek met de wijde wereld te delen. Elk jaar krijgen deelnemende wetenschappers een vierdaagse mediatraining onder leiding van experten zoals Koen Wauters (VRT NWS). Daarna volgt de ultieme uitdaging: de kern van hun jarenlange onderzoek uit de doeken doen in een heldere presentatie van drie minuten.

6.   Wetenschap in VRT-programma's

Wetenschap komt in veel programma’s aan bod, telkens op maat van de verschillende doelgroepen. Een greep uit het aanbod:

  • De inspecteur (Radio 2): Het consumentenprogramma van Radio 2 bespreekt regelmatig wetenschappelijke onderwerpen. Zo kan je er ontdekken of je je smartphone zou kunnen opladen met een potje modder, en of probiotica werken tegen huisstofmijt.
  • Team Scheire (Canvas): Lieven Scheire en zijn team schakelen de hulp in van ingenieurs, ontwerpers, programmeurs en wetenschappers om creatieve oplossingen te bedenken voor problemen van mensen met een beperking.
  • Superbrein (Ketnet): Superbrein is een spannende show over wetenschap en techniek, waarin professor Lieven Scheire samen met zijn assistent Proefkonijn op zoek gaat naar het superbrein onder de Ketnetters.
  • Factcheckers (Eén): Wat is er in tijden van snel nieuws, clickbait en sociale media nog waar en wat niet? Britt Van Marsenille, Jan Van Looveren en Thomas Vanderveken zoeken het voor je uit in Factcheckers. Met behulp van de wetenschap onderzoeken ze vragen als ‘Zijn witte eieren beter dan bruine?’ en ‘Is plassen in een zwembad gevaarlijk?’.
  • Nieuwe feiten (Radio 1): In Nieuwe feiten worden heel wat maatschappelijke thema’s belicht en op de agenda geplaatst. Presentator Lieven Vandenhaute behandelt regelmatig thema’s zoals welzijn, gezondheid, zorg, mens en maatschappij, klimaat en milieu.
  • En dan zijn er nog de vele interessante podcasts die wetenschappelijke thema's bespreken, zoals bijvoorbeeld Planeet Frank (VRT NWS), Interne keuken (Radio 1) en Ongesteld (Radio 1).

7.   VRT-archiefmateriaal op Het Archief voor Onderwijs 

Op Het Archief voor Onderwijs (van meemoo) kunnen leerkrachten gratis VRT-programma's raadplegen en gebruiken in de klas. Het platform biedt een schat aan wetenschappelijke programma’s, vaak verrijkt met extra materiaal in een collectie of met extra’s op maat van jongeren.

Zo vind je op Het Archief voor Onderwijs de vijfdelige Canvas-reeks Wat houdt ons tegen? terug. Daarbij horen een intro en Q&A voor leerlingen van het secundair onderwijs, waarin Jill Peeters een kort antwoord formuleert op de meest prangende vragen over de klimaatverstoring en de teloorgang van de natuur.   

Jill Peeters

Meer over Educatie

Spring mee op de digitale sneltrein

Kristel Verbeke en Kamal Kharmach helpen gezinnen hun budget op orde te krijgen in Geld gezocht

Van Nederland tot Kroatië: EDUbox gaat internationaal

Wedstrijd De Schrijfwijzen: schrijftalent gezocht

Wim Lybaert vaart ‘Een jaar op zee’

Gratis lessenpakket rond Canvas-reeks ‘Wij, vrouwen’: “Ik hoop dat leerlingen er hun mama’s en oma’s over aanspreken”

Factcheckers: Thomas Vanderveken, Britt Van Marsenille en Jan Van Looveren maken special rond geld

Hoe vertel je 38.000 jaar in 10 afleveringen?