Waarom hecht VRT zoveel belang aan fictie?

Vlaamse fictie is bij de openbare omroep Fictie met een hoofdletter. Met het fictiebeleid biedt VRT een garantie op gedurfde kwaliteit, verrassende scenario’s, herkenbare verhalen en authentieke originaliteit. Met deze cruciale bouwstenen probeert VRT de balans te vinden tussen verrassen en thuiskomen, prikkelen en ontspannen. Gedurfd uit de hoek komen door nieuwe manieren van storytelling te exploreren en nieuwe makers kansen te geven, dat staat centraal. Kwaliteit is daarbij het sleutelwoord.

VRT is goed voor zo’n 6 tot 7 fictiereeksen per jaar, verspreid over de verschillende netten heen, bijvoorbeeld Zonder afspraak (Canvas), Dertigers (Eén) of #LikeMe (Ketnet). 

VRT zet sterk in op fictiereeksen van eigen bodem. Dat houdt in dat de Vlaamse identiteit en samenleving in al haar rijkdom en verscheidenheid weerspiegeld worden in de verhaallijn, kenmerkende landschappen en situaties. VRT werkt met een Vlaamse cast en talentvolle makers van hier. De verhalen zijn geworteld in de Vlaamse bodem en geven een unieke kijk op ons leven. Vlaamse fictiereeksen vormen zo een afdruk van onze maatschappij, van wat het betekent om Vlaams te zijn. Denk bijvoorbeeld aan de typerende Limburgse fruitstreek die centraal staat in Beau séjour (Eén), of de Vlaamse muzikale klassiekers die in een nieuw jasje worden gestoken in #LikeMe (Ketnet). 

Dat die Vlaamse eigenheid in fictie zo naar voren komt, heeft enkele positieve gevolgen. Enerzijds herkennen kijkers zich beter in het verhaal en kunnen ze zich nauwer identificeren met de personages. Anderzijds geeft het de fictiereeksen een unieke eigenheid die niet enkel in Vlaanderen, maar ook in het buitenland sterk gesmaakt wordt.  

“Bij VRT investeren we in kwaliteitsvolle, authentieke Vlaamse fictiereeksen. Dat unieke karakter slaat aan in het buitenland, waardoor we onze Vlaamse eigenheid zelfs internationaal kunnen exporteren. De fictiereeksen die vertrekken vanuit lokale verhalen en dicht bij onze cultuur blijven, krijgen zo internationale allure.” Elly Vervloet, expert internationale coproducties drama.

Er zijn weinig genres zo geschikt om mensen samen te brengen als fictie. Zo waren er in juni 2019 meer dan 5.300 Thuis-fans aanwezig in verschillende filialen van de Kinepolis, om samen naar de seizoensfinale te kijken. Collega’s bespreken de ontwikkelingen en situaties uit Dertigers, Loslopend wild  aan de koffiemachine op het werk. Fictiereeksen houden mensen in de ban en verenigen kijkers. Er wordt over gesproken en gediscussieerd.

Fictie is ook geschikt om maatschappelijke onderwerpen aan te kaarten op een ontspannende manier. Denk bijvoorbeeld aan de dagelijkse soap Thuis (Eén). Thuis vertelt straffe verhalen en staat hiervoor met zijn voeten in de wereld. De schrijvers steken constant hun voelsprieten uit en gaan in gesprek met Vlamingen, belangenverenigingen… Kijkers krijgen te zien hoe de personages omgaan met relatieproblemen, ziekte, genderidentiteit, pleegzorg… Kortom, zaken die uit het leven gegrepen zijn. Zo zagen Thuis-fans tijdens de seizoensfinale eind juni welke gevolgen er verbonden zijn aan spoorlopen. 

Hans Roggen, producer van Thuis: "De samenwerking met Infrabel geeft ons de unieke kans om een spectaculaire aflevering te maken als aankondiging van de seizoensfinale volgende week. De bulderende kracht van die trein maakte op iedereen van de cast en crew een zware indruk. Spoorlopen en het negeren van de slagbomen, én de zware menselijke en financiële gevolgen hiervan, hebben we in krachtige verhalen kunnen verwerken voor Thuis."

Ook in een serie als Dertigers staat de maatschappij in al haar facetten centraal. Zes vrienden worstelen met de uitdagingen van het dagelijkse leven, waaronder het evenwicht tussen werk en privé. Veel kijkers herkennen zich in die tweespanning.

Door die onderwerpen in fictiereeksen aan bod te laten komen, maakt VRT het mogelijk om erover te praten en zo bepaalde zaken uit de taboesfeer te halen. 

Fictie is het genre bij uitstek om authentieke verhalen te vertellen. VRT waakt daarbij steevast over de kwaliteit van de producties, met het oog op internationaal potentieel. Dat zoiets werkt, blijkt uit de groeiende internationale belangstelling voor VRT-reeksen. Denk bijvoorbeeld aan Beau séjour, Gevoel voor tumor, Tabula rasa of Tytgat chocolat. Ook De twaalf is wereldwijd verkocht en was te zien in Australië, Nieuw-Zeeland, Spanje en Frankrijk, nadat de reeks eerder al de prijs voor ‘Beste scenario’ in de wacht sleepte op Canneseries. En dat voor er ook maar 1 minuut werd uitgezonden op Eén. 

Dat verschillende fictiereeksen ook door het buitenland aangekocht worden en met prijzen gaan lopen, illustreert internationale waardering en laat ons toe om Vlaanderen in het buitenland te promoten. 

“Verschillende reeksen van eigen bodem, zoals Tabula rasa, Beau séjour en Gevoel voor tumor, vallen niet alleen in de smaak in Vlaanderen, maar ook daarbuiten. Ze worden in het buitenland aangekocht en winnen prestigieuze internationale prijzen. Hierin slagen we enkel door samen te werken met andere Vlaamse mediabedrijven, omroepen en productiehuizen én door de steun van het VAF, de taxshelter-regeling of buitenlandse investeerders.” 

VRT schrijft dat hele fictieverhaal niet alleen. De productie van kwalitatieve fictiereeksen met authentieke storytelling vereist een grote investering. VRT wordt daarin ondersteund door initiatieven op Vlaams en federaal niveau, zoals het VAF/Mediafonds en de tax shelter-regeling.

Samenwerkingen binnen de audiovisuele sector zijn cruciaal om kwalitatieve reeksen op te leveren. Binnen de productiesector neemt VRT als openbare omroep een belangrijke rol op als katalysator. Als grootste producent van Vlaamse fictie fungeert VRT als een cruciale hefboom. Door te investeren in herkenbare Vlaamse fictiereeksen van eigen bodem stimuleren we de groei van de audiovisuele sector, in termen van tewerkstelling en professionalisering. Zo functioneert VRT als een direct motor voor de economische bedrijvigheid in de productiesector. 

“VRT is de grootste investeerder in fictie in Vlaanderen. Door ons engagement en onze investeringen worden andere financieringsmechanismen in gang gezet. Dat heeft een drieledig effect: we slagen erin om lokale content te maken op maat van het Vlaamse publiek, door internationalisering exporteren we onze Vlaamse eigenheid en we zijn een motor achter de kwantitatieve en kwalitatieve groei van de audiovisuele sector.” Elly Vervloet

VRT heeft ook een sterk netwerk in binnen- en buitenland met alle actoren in het fictielandschap. Vaak wordt er overleg gepleegd met andere openbare omroepen binnen EBU. Zo garandeert  VRT een gedurfde, hedendaagse en toekomstgerichte aanpak van fictie.

De samenwerkingen binnen de sector zijn ondertussen uitgemond in verschillende successen. Denk maar aan series zoals Beau séjour, Tabula rasa en Professor T. die het bijzonder goed deden in binnen- en buitenland. Ook de internationaal gelauwerde fictiereeks De twaalf kon enkel zo’n succes worden dankzij samenwerkingen binnen de sector.